“Azərbaycan dövləti fiziki şəxslərin problemli kreditləri ilə bağlı tədbirlər görür, lakin bu gün bankların hüquqi şəxslərlə bağlı çətinlikləri də var”. Bunu maliyyə naziri Samir Şərifov AzTV-yə müsahibəsində deyib. “Bəzi şirkətlər banklara olan borclarını vaxtında qaytarmırlar, ödənişlərdə çətinlik çəkirlər. Bu da istər-istəməz bankların fəaliyyətinə mənfi təsir göstərir. Dövlət qurumları bununla bağlı da işləyir. Prezidentin tapşırığı var. Bank sektorunun sağlamlaşdırılması ilə bağlı növbəti proqram hazırlanır, onun maliyyə tutumu müəyyən edilir, yəqin ki, yaxın zamanlarda bu proqram təqdim ediləcək”, – deyə nazir qeyd edib.
İqtisadçı-ekspert Rəşad Həsənov
İqtisadçı-ekspert Rəşad Həsənov hüquqi şəxslərin problemli kreditlərinin həlli məsələsini Sputnik Azərbaycan-a şərh edib.
İqtisadçı deyib ki, bank sektorunda iki əsas tərəf – banklar və kredit götürənlər zərər görür: “Kredit götürənlərin əhəmiyyətli bir qismi hüquqi şəxslərdir. Son nəticədə qəbul edilmiş devalvasiya qərarı hüquqi şəxslərin də maliyyə vəziyyətinin pisləşməsinə ciddi təsir göstərib. Nəzərə almaq lazımdır ki, devalvasiya qərarı verilərkən uzun müddətli dövrdə biznes öz fəaliyyətini sabit məzənnə siyasətinə uyğunlaşdırmışdı. Ona görə də biznes valyuta mövqeyini düzgün müəyyənləşdirə bilmirdi”.
“İkincisi, biznesin öz mövqeyini düzgün müəyyənləşdirməsi üçün uyğun mühit formalaşdırılmadı. Üçüncüsü, Azərbaycanda qorunma fondları (hedge fund) və s. inkişaf etməmişdi və hətta biznes cəhd göstərsəydi belə, zərərdən tam xilas olmaq mümkün olmayacaqdı” – deyə o bildirib.
Onun sözlərinə görə, indiki halda biznes faktiki olaraq zərər görən tərəflərdən biridir: “Nəzərə almaq lazımdır ki, hüquqi şəxslərlə bağlı qərar müzakirə edilərkən Azərbaycanda biznesin maliyyə çıxış imkanları məhduddur. Alternativ maliyyə institutları formalaşmayıb, alternativ maliyyə mənbələri yoxdur. Onların maliyyə çıxış imkanlarının məhdud olması biznesin genişlənməsinə, dövriyyənin artırılmasına, yeni investisiya qoyuluşlarına mənfi təsir göstərir”.
“Son 3 ildə iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi, qeyri-neft iqtisadiyyatının inkişafı ilə bağlı hüquqi sferada ən müxtəlif dəyişikliklər edilsə də, qanunvericilik inkişaf etdirilsə də, müasir tələblərə uyğunlaşdırılsa da, bunun iqtisadiyyata transformasiyasını zəif hiss etdik. Bunun əsas səbəblərindən biri maliyyə problemidir. Bu baxımdan biznesə dəyən zərərin kompensasiya edilməsi irəliyə doğru addımdır” – deyə ekspert qeyd edib.
İqtisadçı vurğulayıb ki, biznesə güzəşt hazırlanır və müəyyən addımlar atılacaq: “Mexanizmin təkmil olması üçün daha yaxşı olar ki, diferensial metod tətbiq edilsin və hər kəsə dəyən zərərin müəyyən faizlər nisbətinin kompensasiyası nəzərdə tutulsun. Ayrılan büdcənin imkanlarına uyğun olaraq hər bir hüquqi şəxsə dəyən zərər müəyyən faizlər nisbətində kompensasiya edilə bilər”.
“İlk olaraq mikro və kiçik sahibkarlar diqqətə alına bilər və onlara tam olaraq güzəşt verilə bilər. Orta və iri sahibkarlara isə diferensial prinsip tətbiq edilə bilər. Yəni dəymiş zərərin müəyyən hissəsi kompensasiya edilə bilər” – deyə o əlavə edib.