Müəyyən bir məqsədlə verilən kreditlər məqsədli kreditlər adlanır. Adi kreditdən fərqli olaraq məqsədli kreditləri onun verildiyi məqsəddən başqa heç nəyə xərcləmək olmaz.
Məqsədli kreditlərin üstün cəhətləri bunlardır: aşağı faiz dərəcəsi, kreditin yüksək kredit məbləği və kreditləşmənin uzunmüddətliyi.
Bu cür sərfəli şərtlər bankın kreditin məqsədini bildiyi üçün onun qaytarılmaması riskini asanlıqla hesablamağındadır. Bundan savayı, məqsədli kreditlərin əksəriyyəti mülkiyyətin girov qoyulması şərti ilə tərtib olunur.
Lakin məqsədli kreditlərin çatışmayan cəhətləri də var.
Onların ən əsası sərf etdiyiniz pullara görə hesabat verməkdədir. Həmçinin bu cür kreditlərin digər mənfi xüsusiyyətlərindən biri də kreditin alınmasının çətin və uzunömürlü prosess olmasındadır.
Lakin əksər hallarda məqsədli kreditlərin üstün cəhətləri (aşağı faiz dərəcəsi) mənfi cəhətlərinə üstünlük edir və bu cür kreditlərə müraciət etməyə dəyər.
Nə cür məqsədli kreditlər olur?
Bugünkü gündə müxtəlif məqsədli kreditlər var. Onlara məişət texnikasının alınmasından məzuniyyətə görə olan kreditlər qədər daxil etmək olar. Lakin onlar arasında ən məşhur məqsədli kreditləri ipoteka, avtomobil kreditləri, təhsil kreditləri və təsərrüfata olan kreditlərdir.
İlk iki kredit ilə bağlı – ipoteka və avtomobil kreditləri – adətən müştərilərin sualları yaranmır. Bu kreditlər müştərilərin əksəriyyətinə yaxşı məlumdur. Lakin digər kreditlər müştərilərə yaxşı bələd deyil. Buna görə biz sizə məhz bu kreditlər haqqında bəhs edəcəyik.
Təhsil kreditləri
Hazırda iki cür təhsil kreditləri mövcuddur: dövlət dəstəyi ilə və dövlət dəstəyi ilə olmayan kreditlər.
Dövlət dəstəyi ilə olan kreditlərin faiz dərəcələri daha aşağıdır. Kreditləşmənin müddəti təhsil almağın müddətinə bərabərdir. Təhsilin bütün müddəti ərzində əsas borcun ödənilməsinə möhlət verilir. Banka yalnız faizləri ödəmək lazımdır (verilmiş məbləğin 40-60%).
Digər məqsədli kreditlərdən fərqli olaraq təhsil krediti qısa müddətə tərtib edilir və da az sənəd tələb edir. Lakin təhsil kreditinin bir neçə tələbləri var. Birincisi, seçilmiş ali təhsil müəssisəsi dövlət qayğısını əhatə edən universitetlərin siyahısına daxil olmalıdır. İkincisi, kredit götürən şəxs təyin edilən təhsil göstəricilərinə müvafiq olmalıdır, həmin ölkənin vətəndaşı olmalıdır. Bu cür kredit yalnız ilk ali təhsilə və əyani şəkildə olan təhsilə verilir.
Əgər ali təhsil müəəssisəsi siyahıya daxil deyilsə və yaxud kredit götürən hər hansısa tələblərə cavab vermirsə, dövlət dəstəyi olmayan kredit almaq olar. Bu cür kreditin faiz dərəcəsi nisbətən yüksəkdir kreditləşmənin müddəti 1 il təşkil edir. Lakin bu kreditdə həmçinin əsas borcun ödənilməsi üçün möhlət verilir.
Təsərrüfatın inkişafına görə verilən kredit
Bu cür kreditə də dövlət qayğısı göstərilir.Kreditin alınması üçün əsas tələb şəxsi təsərrüfatın olması haqqında sənədin göstərilməsidir. Kreditin faiz dərəcəsi 14%, kreditin müddəti 3 aydan 5 ilə qədər təşkil edir. Kreditin verilməsi üçün bank zamin şəxs və yaxud mülkiyyətin girov qoyulmasını tələb edə bilər.
