Psixoloqlar deyirlər ki, biz hər şeydə özümüzə bənzəyən insanlara üstünlük veririk: onları daha tez-tez işə götürürük, onlardan daha çox alırıq, onlara borc verməyə daha çox hazırıq və ümumiyyətlə, onları daha çox bəyənirik. Eyni psixoloqlar deyirlər ki, həmsöhbətinizdə xoş təəssürat yaratmaq üçün onun kimi olmaq lazımdır.
Torontoda yaşayan kommunikasiya mütəxəssisi Nikolas Butman tələbələrə necə müsahibə aparmağı, satış menecerlərinə satmağı, sahibkarlara necə danışıqlar aparmağı və hər kəsə qalıcı təəssürat yaratmağı öyrədir. O, bu mövzuda bir neçə ən çox satılan kitablar yazıb və orada 90 saniyə ərzində hər kəslə necə əlaqə qurmağı izah edir.
Araşdırmalara əsaslanaraq, o, yad birinin bizi bəyənməsi üçün orta hesabla bir dəqiqə yarım vaxtımızın olduğunu iddia edir. Məhz bu müddət ərzində biz bu və ya digər insanla ünsiyyətə davam etmək və ya ona etibar etmək barədə şüurlu və ya şüuraltı qərar veririk.
Mütəxəssis şəxsi təcrübə, psixoloq və dilçilərin araşdırmalarına əsaslanaraq effektiv netvorkinqin sirlərini “90 saniyədə bəyənilmək” kitabında açıqlayıb. Bu kitabdan bir parçanı sizə təqdim edirik.
Biz digər insanlarla ünsiyyət quraraq əsas həyat bacarıqlarını əldə edirik. Valideynlər, dostlar, həmyaşıdlar, müəllimlər, hətta teleşou aparıcıları və film personajları tərəfindən bizə göndərilən siqnalları daim müşahidə edib şərh edərək, onların davranışlarını istəmədən kopyalayırıq, yəni onlarla sinxronlaşırıq.
Körpənin bədəni anasının bədəninin ritmləri ilə sinxronlaşır; böyük uşağın əhval-ruhiyyəsi atanın əhval-ruhiyyəsindən asılı olur; sevdiyi oyuncaq çox güman ki, dostlarınının üstünlük verdiyi oyuncaq olur.
Biz şüuraltı olaraq başqalarından siqnal alırıq və duyğularımızı bir-birimizə ötürürük. Bunun sayəsində özümüzə inam qazanırıq və özümüzü təhlükəsiz hiss edirik. Buna görə də bizə bənzər insanları sevirik.
- İnsanlar özlərinə bənzər namizədləri işə götürürlər.
- İnsanlar özlərinə bənzər satıcıdan məhsul alırlar.
- İnsanlar özlərinə bənzər insanlarla görüşə gedirlər.
- İnsanlar özlərinə oxşayan insanlara borc verirlər.
- Və s. sonsuza qədər…
Ola bilsin ki, ilk görüşdən dərhal bəzi insanlara bağlandığınızı, bəzilərilərinə qarşı isə neqativ olduğunuzu müşahidə etmisiniz. Hətta kiməsə qarşı düşmənçilik hiss etməyə başlamısınız. Bir çox insan bu vəziyyətlə tanışdır, lakin bunun niyə baş verdiyini heç düşünmüsünüzmü?
Düşünün, bəyəndiyiniz insanların fərqləndirici xüsusiyyəti nə idi? Çox güman ki, ortaq bir şeyiniz var – maraqlarınız, baxışlarınız, bəlkə avtobusda birlikdə olmusunuz və ya dayanacaqda görüşmüsünüz? Bənzər xüsusiyyətlərə və ya həyat şəraitinə malik insanlar adətən yaxşı yola gedirlər. Həyata eyni baxışları olan, eyni kitabları, musiqiləri, idman növlərini və ya əyləncələri bəyənən insanlar, ortaq heç bir şeyi olmayanlardan fərqli olaraq, özlərini bir-birləri ilə daha rahat hiss edəcəklər.
Təsadüfi xoşlanma, bir qayda olaraq, müəyyən əsaslara malikdir. Ümumi inanclar, oxşar görünüş, zövqlər və şərait – bütün bunlar münasibətin qurulmasına kömək edir. Bir sözlə, insanlarla qarşılıqlı münasibət sizə xaricdən və ya daxilən bənzəyən biri ilə tanış olduqda yaranır.
