2023-cü ildə dünyada enerji keçidinə 500 milyard ABŞ dollarından çox sərmayə qoyulub.
Bu barədə “S&P Global Commodity Insights” beynəlxalq agentliyinin hesabatında deyilir.
“Lakin rəqəmlər bu tarixi sürətlənmənin bütün effektini əks etdirmir. Özəl kapital fondları 2022-ci ilin avqust ayından bəri yeni fondlar üçün təxminən 200 milyard ABŞ dolları toplayıb və artıq bu məbləğin təxminən yarısını sərmayə qoyub. Bu məbləğin böyük hissəsi bərpa olunan enerji istehsalına və tez-tez erkən mərhələdə və ya yeni texnologiyalarda nəzərdən keçirilən aktivlərə yatırılıb. Bu, enerji sektoru müəssisələrinin ənənəvi mülk profilini dəyişdirə bilər”, – agentliyin analitikləri bildiriblər.
Agentlikdən vurğulanıb ki, son 18 ayda yarım trilyon dollardan çox sərmayə qoyulduğunu, eləcə də sektorun kapitalına əlavə edilən və xeyli dərəcədə çoxalan elan edilmiş sərmayələri nəzərə alsaq, enerji keçidinin maliyyələşdirilməsi miqyası və sürəti baxımından kəskin şəkildə dəyişib.
Hesabat müəlliflərinin fikrincə, kapital axını bəzi sahələrin digərlərindən daha sürətli inkişaf etməsinə səbəb olur. Batareyaların yerləşdirilməsi və istehsalı kəskin şəkildə sürətlənir, karbon tutma və saxlama kimi sahələr isə hələ də nisbi baxımdan geri qalır.
“S&P Global Commodity Insights” tərəfindən aparılan əməliyyat məlumatlarının təhlili müəyyən edib ki, enerji keçidində özəl kapital sərmayəsinin 82 %-i 2022-ci ilin avqustundan 2023-cü ilin avqustuna qədər elektrikləşdirmə və əlaqədar bərpa olunan enerji mənbələrinin tətbiqinə, cəmi 18 %-i isə ağır sənaye üçün karbonsuzlaşdırma texnologiyalarına yönəlib. Bu müxtəlif investisiya səviyyələri fərqli nəticələrə, qiymət dəyişkənliyinə səbəb ola, qurulmuş biznes modellərinin sıxışdırılması ilə müəyyən trayektoriyalara mane ola bilər.
“S&P Global”ın son proqnozuna görə, bərpa olunan enerjiyə olan qlobal sərmayə üzrə illik fərq 700 milyard ABŞ dollarına çata bilər. Hazırkı bərpa olunan enerji sərmayəsinin hər 10 dollarından 8-i inkişaf etmiş ölkələr və üstəgəl Çindəki layihələrə yönəldildiyindən, hətta Qlobal Şimal ölkələrinin (ABŞ, Kanada, Avropanın inkişaf etmiş ölkələri və Şərqi Asiya) həm özəl, həm də dövlət sektoruna investisiyaları sürətləndirməsinə baxmayaraq, dünya əhalisinin böyük hissəsi bu keçiddən geridə qalır.
