Asiya İnkişaf Bankı (ADB) “Mərkəzi və Qərbi Asiya üçün iqtisadi biliklərin dəstəklənməsi və potensialın inkişafı” adlı regional layihənin həyata keçirilməsi üçün texniki yardımın göstərilməsi imkanını nəzərdən keçirir.
Layihə Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Pakistan, Tacikistan, Türkmənistan və Özbəkistanı əhatə edir. 750 min ABŞ dolları məbləğində maliyyələşdirmənin Xüsusi Texniki Yardım Fondu vasitəsilə təmin edilməsi planlaşdırılır.
ADB qeyd edir ki, təşəbbüsün əsas məqsədi bankın iqtisadi işini gücləndirmək və ölkə səviyyəsində əməliyyatlarda analitik məlumatların sistemli istifadəsini təmin etməkdir. Bu, inkişaf etməkdə olan Mərkəzi və Qərbi Asiya dövlətlərinin etibarlı və strukturlaşdırılmış iqtisadi təhlillərə əsaslanan qərarların qəbul edilməsi keyfiyyətini yaxşılaşdırmasına imkan verəcək.
Bank vurğulayır ki, regionun əksər ölkələri zəif şaxələndirilmiş olaraq qalır: onların artımı hələ də xammal ixracından və ya məhdud istehsal bazasından asılıdır. Belə model iqtisadiyyatı xarici şoklara – qlobal qiymətləri və tələbatda dalğalanmalara, həmçinin qlobal dəyər zəncirinə zəif inteqrasiyaya qarşı həssas edir. Bu şəraitdə keyfiyyətli makroiqtisadi idarəetmə, səmərəli ticarət və investisiya siyasəti, özəl sektorun stimullaşdırılması və iş yerlərinin yaradılması üçün struktur islahatları, ekoloji həllər və rəqəmsallaşmaya müasir yanaşmaların tətbiqi prioritetə çevrilir.
ADB analitiklərinin fikrincə, regionun bəzi ölkələrində bazar iqtisadiyyatına keçid prosesi hələ də davam edir.
“Özəl sektora yönəlik ixracın artımı yüksək qeyri-müəyyənliklə müşayiət olunur, dövlət institutları isə çox vaxt məlumatlara əsaslanan siyasətin hazırlanması və həyata keçirilməsi üçün kifayət qədər potensiala malik deyil. Bank dövlət qurumlarının biliklərə əsaslanan siyasətin hazırlanması prinsipləri və əsaslandırılmış qərarların qəbulu üçün kəmiyyət və keyfiyyət təhlilinin tətbiqinin vacibliyi barədə məlumatlılığının artırılmasının önəmini vurğulayır. Sübutlara əsaslanan təhlilin effektiv istifadəsi özəl sektorun inkişafını sürətləndirən qərarların hazırlanmasına kömək edir”, – bank vurğulayır.
ADB bankın nümayəndəliklərinin hazırladığı bilik sahəsində ölkə planlarının həyata keçirilməsini dəstəkləsə də, kadr potensialını səfərbər etməyə və dövlət qurumlarının iqtisadi təhlil imkanlarını gücləndirməyə imkan verəcək vahid regional yanaşma tələb olunur. Belə yanaşmaya prioritet analitik materialların hazırlanması, məlumatların əlçatanlığının yaxşılaşdırılması və mütəxəssislərin səriştələrinin məqsədli inkişafı vasitəsilə nail olmaq mümkündür.
Bank həmçinin Mərkəzi və Qərbi Asiya ölkələri ilə işləyən əməkdaşların qarşılıqlı əlaqəsi üçün platformanın yaradılmasının zəruriliyini qeyd edir: “Belə platforma tədqiqat mərkəzləri və müvafiq nazirliklərlə əməkdaşlığı təmin etməli, regionun analitik imkanlarını möhkəmləndirməlidir”.
