Çox az adam tapılar ki, şəxsi işləri ilə əlaqədar iş yerindən icazə almasın. İşdən bir neçə saatlıq, hətta bir neçə günlük icazə istəyənlər olur.
Bəs, qanunla işdən hansı müddətə icazə almaq olar?
Vətəndaşların Əmək Hüquqlarını Müdafiə Liqası İcraiyyə Komitəsinin sədri Sahib Məmmədov məsələ ilə bağlı bildirib ki, Əmək Məcəlləsinin 128-ci maddəsinə görə, qohumluq borcunun yerinə yetirilməsi ilə bağlı, ailə-məişət və başqa sosial məsələləri təxirəsalınmadan həll etmək, təhsil almaq, yaradıcılıq, elmi işlə məşğul olmaq üçün, habelə fizioloji keyfiyyətlərinə görə işdən ayrılmaq zərurəti olduqda işçilərin öz hesabına, yəni ödənişsiz məzuniyyətdən istifadə hüququ var. Bu göstərilən səbəblərdən biri baş verdiyi halda işçi işəgötürənə müraciət edərək ödənişsiz məzuniyyət götürə bilər.
Ümumilikdə isə Əmək Məcəlləsinə görə, ödənişsiz məzuniyyətlər işçilərin xahişi və ya tərəflərin qarşılıqlı razılığı ilə verilir. İşçilərin xahişi ilə bir iş ilində aşağıdakı hallarda və müddətdə ödənişsiz məzuniyyətlər verilir:
– Həkim məsləhət komissiyasının rəyi əsasında xroniki xəstəliyə tutulmuş uşağı olan valideynlərdən birinə, yaxud ailənin uşağa bilavasitə qulluq edən digər üzvünə – uşaq 4 yaşına çatanadək;
– Arvadları doğuşla əlaqədar məzuniyyətdə olan kişilərə – 14 günədək;
– 16 yaşınadək uşağı olan qadınlara və ya tək valideynlərə, qəyyumlara, himayədarlara – 14 günədək;
– Orqanizmin funksiyalarının pozulması faizindən və səbəbindən asılı olmayaraq əlilliyi olan işçilərə – bir ayadək;
– Müharibədə döyüşən ordunun tərkibində iştirak etmiş şəxslərə – 14 günədək;
– Ölkənin ərazi bütövlüyü və suverenliyinin müdafiəsi zamanı xəsarət almış işçilərə – 14 günədək;
– İmmunçatışmazlığı virusu ilə yaşayan uşaq böyüdən, həmçinin 18 yaşınadək əlilliyi müəyyən edilmiş uşağı olan valideynlərə – 14 günədək;
– Doktoranturada təhsil alan işçilərə – 1 ayadək;
– Ali təhsil müəssisələrində qəbul imtahanlarına buraxılan işçilərə – 14 gün, orta ixtisas təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanlarına buraxılan işçilərə – 7 gün;
– Ailənin xəstə üzvünə qulluq edən qohumlardan birinə – tibb müəssisəsinin rəyi ilə 14 günədək;
– Ailə, məişət və başqa sosial məsələləri həll etmək üçün işçilərə – 7 günədək.
Həmçinin işəgötürənlə işçinin qarşılıqlı razılığına əsasən, işçiyə müddəti 6 aydan çox olmayaraq ödənişsiz məzuniyyət verilə bilər.
Bir sözlə, qanunvericilikdə qeyd edilənlər istisna olmaqla, işdən icazə almaqla bağlı müddət yoxdur. Yəni, nə icazə istəmək, nə də icazə verməklə bağlı məsələ qanunda nəzərdə tutulmayıb. Bu baxımdan işçiyə ay ərzində nə qədər icazə verilib-verilməməsi ilə bağlı norma da mövcud deyil. Lakin təcrübədə icazə alaraq işdə olmamasına rəğmən işçilərə bu müddət üçün əməkhaqqı ödənilməsi halları olur ki, bu da işəgötürənin ixtiyarındadır.