Son dövrlərdə sosial şəbəkələrdə və kütləvi informasiya vasitələrində (əsasən radio) bankların kredit və qeyri-kredit məhsullarının reklamlarının sayının kəskin artımı müşahidə olunur. Bu reklamların əksəriyyəti nağd pul kreditləri ilə bağlıdır. Pərakəndə bankçılıq bazarında aktiv olan banklar mütəmadi olaraq nağd kredit kampaniyaları keçirilməsi və ya kredit şərtlərinin yüngülləşdirilməsi ilə bağlı məlumatları ictimaiyyətlə bölüşürlər.
Monitorinq qrupumuzun daha öncə də bu mövzu haqqında yazıları və təhlilləri olub. Belə ki, şərtlərin yüngülləşdirilməsi, faiz və komissiyada güzəştlərin edilməsi tərəfimizdən müsbət qiymətləndirilsə də bəzi nüanslar haqqında Banklara iradımızı bildirmişik. İradımızın əsasında isə reklam mətnlərində və roliklərində kredit şərtlərinin tam detallı qeyd olunmaması durub. Belə ki, “20%-lə kredit”, “məbləğ 20 000 AZN”, “10 000 AZN-dək zaminsiz” və s.bu tipli məqamlar heç də kənardan göründüyü kimi deyil. Hətta bəzi Banklar-ın zəng mərkəzləri ilə əlaqə saxlayan zaman belə detallı şərtləri öyrənmək olmur. Zəng mərkəzi operatorları potensial müştəriyə bankın filialına müraciət etməyi tövsiyyə edir, səbəb olaraq isə kredit şərtlərinin tam detallı şəkildə yalnız kredit mütəxəssisi tərəfindən izah ediləciyi bildirilir. Müştəri bank filialına yaxınlaşdıqda isə kreditin 20% deyil 28%-lə verildiyini, zaminsiz məbləğin isə cəmi 3000 AZN olduğunun fərqinə varır. Bəs reklam roliklərində verilən bu məlumatlar yalnışdırmı? – Əlbəttə ki , xeyr. Banklar adətən müştəriləri seqmentlərə ayırır və bu seqmentlər kredit şərtlərinə təsir edir. Şərtlərə təsir edən digər məqamlara isə kreditin müddətini, müştərinin əmək haqqı məbləğini, müştərinin işlədiyi müəssisəni borc öhdəliyini və s.aid edə bilərik. Misal üçün 20%-lə kredit yalnış maaşı 2000 AZN-dən çox olan müştərilərə təqdim edilir, və ya Siz 10 000 AZN-i o halda zaminsiz götürə bilərsiz ki, X şirkətinin əməkdaşı olasınız.
Keçək əsas məsələyə☺. Oxucularımızın maraqlarını təmin etmək məqsədilə monitorinq qrupumuz banklar tərəfindən “gizli” saxlanılan bu şərtləri mümkün qədər detallı təhlil etməyə çalışıb. Aşağıdakı cədvəldə müvafiq şərtlər müqayisəli formada Sizə təqdim edilir:
Bank | Maksimal məbləğ | Müddət | İllik faiz dərəcəsi | Komissiya | Zaminlik şərtləri |
AtaBank | 5000 AZN | 36 ayadək | Atabank maaş kartı müştəriləri
12 ayadək – 23% 13 – 24 ay – 24% 25 – 36 ay – 25% Digər müştərilər 12 ayadək – 24% 13 – 36 ay – 26% |
1% | Bütün hallarda 1 nəfər zamin tələb edilir. |
Azər – Türk Bank | 20 000 AZN | 48 ayadək | Kredit müddətindən asılı olaraq
12 ayadək – 19% 13 – 24 ay – 23% 25 – 36 ay – 25% 37 – 48 ay – 27% |
1% (min.25 AZN) | Maaşdan asılı olaraq
600 AZN-dək – 3000 AZN zaminsiz 601– 1500 AZN– 7000 AZN zaminsiz 1500 AZN+ – 10 000 AZN zaminsiz |
Bank BTB | 10 000 AZN | 36 ayadək | Müsbət tarixçəli müştərilər – 26%
Digər müştərilər – 28% |
12 aylıq – 1% (min.10 AZN)
13-24 ay – 2% (min.20 AZN) 25-36 ay – 3%(min.30 AZN) |
Müsbət tarixçəli , əmək haqqı 700 AZN-dən çox – 5000 AZN zaminsiz
Digər hallarda – 3000 AZN zaminsiz |
Bank of Baku | 20 000 AZN | Təhsil, Tibb və Neft sektoru – 48 ayadək
Dİgər – 36 ayadək |
Maaşdan asılı olaraq standart* faizə endirim edilir.
500 AZN-dək – 3 % endirim 501 – 1000 AZN – 4% endirim 1001 – 2500 AZN – 5% endirim 2500 AZN-dən çox – 6% endirim *Standart faiz – 26% – 29% |
Təhsil və Tibb sektoru – 1%
Digər – 2% |
Maaşdan asılı olaraq
500 AZN-dək – 3000 AZN zaminsiz 501– 1000 AZN– 5000 AZN zaminsiz 1001 – 2500 AZN – 7 000 AZN zaminsiz 2500 AZN-dən çox – 15 000 AZN zaminsiz |
Bank Respublika | 10 000 AZN | 36 ayadək | Maaşdan asılı olaraq standart* faizə endirim edilir.
500 AZN-dək – 2% endirim 501 – 1000 AZN – 3% endirim 1001 – 1500 AZN – 4% endirim 1501 – 2000 AZN – 5% endirim 2001 – 3000 AZN – 6% endirim 3000 AZN-dən çox – 8% endirim *Standart faiz – 28% – 29% |
12 ayadək – 1%
13 – 24 ay – 1.5% 25 – 36 ay – 2% (Minimum 10 AZN) |
Maaşdan asılı olaraq
1000 AZN-dək – 3000 AZN zaminsiz 1001– 2000 AZN– 4000 AZN zaminsiz 2000 AZN + – 5000 AZN zaminsiz |
Bank VTB | 10 000 AZN | 36 ayadək | Online kredit müraciətləri – 22%
Filialda olan müraciətlər – 23% |
2% | Mütəxəssis pozisiyası nda çalışanlar– 1500 AZN-dək zaminsiz
Aparıcı mütəxəssis və daha yuxarı pozisiyalar – 5000 AZN zaminsiz |
Express Bank | 20 000 AZN | 48 ayadək | Kredit müddətindən asılı olaraq
12 ayadək – 20% 13 – 18 ay – 23% 19 – 24 ay – 25% 25 – 36 ay – 27% 37 – 48 ay – 29% |
0.5% | Maaşdan asılı olaraq
1000 AZN-dək – 5000 AZN zaminsiz. 1000 AZN-dən çox – Maaşın 5 misli, lakin 15 000 AZN dən çox olmamaqla zaminsiz |
Kapital Bank | 20 000 AZN | 48 ayadək | Yeni müştərilər – 29,84%
Təkrar müştərilər – 27,84% |
Kredit üzrə – 1%
Sığorta komissiyası – 5% |
Ümumi öhdəliklər maaşın 50%-dək olarsa – zaminsiz.
Yaşa görə təqaüdçülər – zaminsiz Ümumi öhdəliklər maaşın 50%-dən çox olarsa: Yeni müştərilər – 6000 AZN zaminsiz Təkrar müştərilər – 8500 AZN zaminsiz. |
NBC Bank | 15 000 AZN | 36 ayadək | Təhsil, Polis, Neft sektoru və Turizm işçiləri – 22%
Digər müştərilər Müddət 18 ayadək – 24% Müddət 19 – 36 ay – 25% |
Polislər – 2%
Dİgər hallarda Müddət 18 ayadək – 2,5% Müddət 19 – 36 ay – 3 % |
Kredit məbləği 5000 AZN-dək olduqda zamin tələb edilmir. |
Nikoil Bank | 30 000 AZN | 36 ayadək | Kredit tarixçəsindən asılı olaraq 22% – 25% arası dəyişir. | 2% | Kredit məbləği 7500 AZN-dək olduqda zamin tələb edilmir. |
Rabitə Bank | 15 000 AZN | 36 ayadək | Kredit müddətindən asılı olmayaraq – 22 % | Kredit komissiyası – 1%
Sığorta komissiyası – müddət və məbləğdən asılı olaraq dəyişir. Sığorta olmadıqda – əlavə 0.5% |
Maaşdan asılı olaraq
1000 AZN-dək – 3000 AZN zaminsiz 1000 AZN + – 5000 AZN zaminsiz |
Turan Bank | 30 000 AZN | 36 ayadək | 6 aylıq – 20%
12 aylıq – 22% 18 aylıq – 23% 24 aylıq – 24% 36 aylıq – 26% / 28% |
1% | Kredit məbləği 5000 AZN-dək olduqda zamin tələb edilmir. |
Unibank | 20 000 AZN | 48 ayadək | Müddət 24 ayadək
Maaş 500 dən çox
Maaş 500 dən az– 28% Müddət 25 – 36 ay Hər kəsə – 28% Müddət 37 – 48 ay Hər kəsə – 29% |
Standart komissiya – 2%
Əmək haqqı 173-den aşağı olarsa – 4% Müştərinin yaşı 65-dən çox olarsa – 5% |
Kredit məbləği 15 000 AZN-dək olduqda zamin tələb edilmir. |
YapıkrediBank | Limit yoxdur | 36 ayadək | Yeni müştəri – 24%
Təkrar müştəri – 20% Maaş kartı müştəriləri – 18% |
1,5% | Fərdi şəkildə baxılır. |