Main Page
|
|
|
Dövlətin maliyyə nəzarəti Dövlətin maliyyə nəzarəti (public finance control) – dövlət büdcəsinin və büdcədənkənar dövlət fondlarının vaxtında icra edilməsi, pul tədavülünün təşkili, kredit resurslarından istifadə, daxili və xarici dövlət borcunun və dövlət ehtiyatlarının vəziyyəti, maliyyə və vergi güzəştləri və üstünlükləri üzərində dövlət nəzarətini nəzərdə tutur. Müasir dövrdə bir sıra Qərb mənbələrində də maliyyə nəzarəti “audit” anlayışı ilə assosiasiya edilir. Bu zaman onun 3 növü fərqləndirilir: maliyyə auditi (financial audit); icra fəaliyyətinin auditi (performance audit); effektivliyin auditi (“value for money” audit). Əgər birincidə yalnız maliyyə əməliyyatlarının və xərcləmələrin qanuniliyi və mühasibat uçotunda düzgün əks olunması yoxlanılırsa, ikincidə maliyyə vəsaitindən nə dərəcədə qənaətcil, səmərəli və nəticəli istifadə (“3 E” prinsipi) ön plana keçir. Dövlət vəsaitindən effektli istifadənin yoxlanılması 3 əsas mərhələdən ibarətdir: yoxlamanın planlaşdırılması; yoxlamanın həyata keçirilməsi; yoxlamanın nəticələri haqqında hesabatın hazırlanması.
