Azərbaycanın maliyyə və xarici dayanıqlılığı güclü olaraq qalır.
Banker.az xəbər verir ki, bu barədə Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının (EBRD) sentyabr ayına olan “Regional iqtisadi perspektivlər” icmalında qeyd olunub.
Qeyd edilir ki, dövlət büdcəsi 2025-ci ilin ilk yarısında ÜDM-in 4.4 faizi həcmində profisitlə icra olunub ki, bu da 2024-cü illə müqayisədə bir qədər aşağıdır. Bununla belə, gəlirlər və neft qiymətləri büdcə proqnozlarını üstələyib.
Xarici valyuta ehtiyatları, o cümlədən suveren fond ARDNF-ın aktivləri də daxil olmaqla 2025-ci ilin ortalarında 78.8 milyard ABŞ dollarına çatıb və üç ildən çox idxalı ödəmək gücündədir. Nəticədə “Moody’s” 2025-ci ilin iyununda Azərbaycanın suveren reytinqini Baa3 səviyyəsinə yüksəldib və ölkənin fiskal dayanıqlığını vurğulayıb.
Bununla yanaşı, başlıca inflyasiya 2024-cü ildə orta hesabla 2.2 faizdən 2025-ci ilin ilk səkkiz ayında 5.6 faizə yüksəlib, əsasən ərzaq və xidmət qiymətlərinin bahalaşması nəticəsində. 2025-ci ilin iyulunda Azərbaycan Mərkəzi Bankı uçot dərəcəsini 25 baza bəndi azaldaraq 7.0 faizə endirib, bununla da 2023-cü ilin sonundan bəri ümumi yumşalma 200 baza bəndinə çatıb. Halbuki inflyasiya hədəf diapazonunun (4 faiz ±2) yuxarı həddinə yaxınlaşıb.
İqtisadi artım isə zəifləyib. 2024-cü ildə 4.1 faiz olan Azərbaycanın iqtisadi artımı 2025-ci ilin ilk yarısında 1.5 faizə qədər geriləyib. Buna səbəb karbohidrogen hasilatının 3.1 faiz azalması olsa da, tikinti, ticarət və turizm tərəfindən dəstəklənən qeyri-neft fəaliyyəti 3.8 faiz artıb. Hazırda qeyri-neft sektorlarının ÜDM-də payı üçdə ikidən çoxdur.
Proqnozlara görə, 2025-ci ildə real ÜDM 2 faiz, 2026-cı ildə isə 2.5 faiz artacaq. Burada möhkəm qeyri-neft fəaliyyəti zəif karbohidrogen sektoru ilə tarazlanacaq. Enerji qiymətlərində dəyişkənlik, qlobal ticarətdə qeyri-müəyyənlik və regional geosiyasi gərginlik əsas risklər olaraq qalır. Potensial üstünlüklər isə Aİ ilə enerji sahəsində əməkdaşlıq, Orta Dəhlizin genişlənməsi və ABŞ-ın dəstəklədiyi Ermənistanla sülh çərçivəsindən irəli gəlir ki, bu da yeni ticarət marşrutlarını açaraq investor inamını gücləndirə bilər.
Bir faktı qeyd edək ki, İqtisadiyyat Nazirliyi 2025-ci il üçün ÜDM artımını 3%, 2026-cı ildə isə 2.9% səviyyəsində proqnozlaşdırır. 2025-ci ilin yanvar-avqust aylarında ölkə iqtisadiyyatı 1% artıb.
