Maraqlıdır, FES faiz artımına getdiyi halda devalvasiya gözlənilirmi?

Bu sualla iqtisadçı Pərviz Heydərova müraciət etdik.

İqtisadçı ekspert bildirdi ki, manatın məzənnəsini FES-in qərarlarına bağlamaq düzgün deyil:

“Manatın məzənnəsini FES-in qərarlarına bağlamaq düzgün deyil. Düzdür, keçən il manatın 2-ci dəfə devalvasiyası məhz FES-in baza faiz dərəcəsini 0,25 % artırması haqda qərarından dərhal sonraya düşdü. Lakin bu, o demək deyil ki, 2-ci devalvasiyaya məhz bu, səbəb oldu. Buna qədər də artıq, məlum idi ki, manat növbəti dəfə də ucuzlaşdırılacaq və o, “üzən məzənnə” rejiminə transfer olunacaq. Çünki Mərkəzi Bankın (AMB) valyuta ehtiyatları tükənirdi, neftin qiyməti ardıcıl olaraq düşməkdə davam edirdi, ölkədən valyuta ixracı idxalı üstələməyə başlamış, valyuta bazarında ABŞ dollarına və ümumiyyətlə, digər xarici valyutalara sürətlə artmaqda olan tələbi təklif ödəyə bilmirdi. Qonşu ölkələrdə, xüsusən də tərəfdaş ölkələrdə miiilli valyutalar dəyərsizləşdirilməsi, manatın məzənnəsini artan təzyiqlər qarşısında əvvəlkitək qoruyub saxlamaq mümkünsüz bir hala gəlib çatmışdı.

FES-in qərarları ABŞ valyutasının dünya üzrə mövqeyini müəyyən etmək üçün əhəmiyyət daşıyır. Belə baxanda isə dolların bu sarıdan hazırkı vəziyyəti onsuz da kifayət qədər möhkəm xarakter daşımaqdadır. Sadəcə olaraq, FES bu ayda nəzərdə tutulan iclasında baza faiz dərəcəsini keçən ildəki kimi artırarsa, bu qərar onun bir az da möhkəmlənməsiylə nəticələnəcək. Azərbaycana gəldikdə isə manat artıq, 1 ildir üzən məzənnə rejimi əsasında idarə olunur. Və ötən müddət ərzində də kəskin, yəni 3-cü devalvasiyanın baş verməməsinə də səbəb məhz bu olmuşdur. Demək istədiyim budur ki, keçən ilin dekabrında əgər, üzən məzənnəyə keçilməsə idi, indiyədək nəyinki 3-cü və ola bilsin ki, hətta 4-cü devalvasiya ilə də üzləşmişdik.

Odur ki, söhbət əgər, növbəti kəskin ucuzlaşmanın baş verib-verməyəcəyindən gedərsə, qeyd edim ki, manat onsuz da ucuzlaşmaqdadır və 2-ci devalvasiyadan sonra o, ABŞ dolları qarşısında 11 %-dən çox dəyər itirmişdir. Və bu proses davam etməkdədir. Hesab edirəm ki, yaxın perspektivdə vəziyyəti FES-in nə kimi qərar qəbul edəcəyi deyil, məhz neftin dünya bazar qiymətləri müəyyən edəcəkdir”./ faktor.az