“Moody’s” agentliyindən sonra “Fitch Ratings” də Fransa büdcəsinin azaldılması məqsədlərinin getdikcə əlçatmaz olduğunu hesab edir. Bunun Fransa hökuməti üçün pis siqnal olduğu bildirilir.
Amerika “Fitch Ratings” agentliyinin 2024-cü il aprelin 2-də verdiyi açıqlama Fransa üçün xəbərdarlıq kimi səslənir. Hələ ötən ilin aprelində Fransanın suveren reytinqini AA-dan AA- səviyyəsinə endirmiş “Fitch” hökumətin ictimai hesablarını bərpa etmək qabiliyyətinə kifayət qədər bədbin yanaşır.
Agentliyin bu xəbərdarlığı sarı vərəqə kimi görünən başqa bir şərhdən sonra daha çox narahatlıq doğurur. Keçən həftə “Moody’s” hökumətin 2027-ci ilə qədər dövlət büdcəsi kəsirini 3 faizdən aşağı, 2024-cü ildə isə 5,5 faizə çatdırmaq ssenarilərini “mümkün olmayan” kimi xarakterizə edib. Həm “Fitch”, həm də “Moody’s” aprelin 26-da Fransanın maliyyə reytinqlərini yeniləyəcək. Əgər reytinq aşağı salınarsa, bu, Fransanın müflis olmaqdan daha çox, etibarını itirməsi və investorların gözündə daha az ödəmə qabiliyyətinə malik olmasını göstərəcək. Əlbəttə, investorlar daha yüksək faizlə, lakin daha bahalı pul borc verməyə davam edə bilərlər. Nəticədə bu, Fransanın borc yükünü ağırlığını artıracaq. Ölkənin 300 milyard avrodan çox borcu büdcədə çox tez hiss olunur.
Respublikaçılar kəsirin səbəblərini araşdırmaq üçün komissiya yaradılmasını irəli sürüblər. Bu isə hökuməti çox narahat edir. Hökumət pul axtarışına çıxaraq xərcləri azaldır, işsizlikdən sığorta qaydalarını necə sərtləşdirməyə baxır, sağlamlıq kompensasiyalarını yoxlayır, ancaq bütün bunların lüzumsuz tədbirlər olduğu qeyd edilir. Vergi artımı istisna edilsə də, Baş nazir Attal bütün qapıları bağlamır. O, çox dəqiqləşdirmədən annuitetlərin vergiyə cəlb edilməsi ilə bağlı missiyanın başladığını elan etdi. Söhbətin böyük sahibkarların vergiyə cəlb edilməsindən, yoxsa fransızların əmanətlərindən getdiyi tam aydın deyil. O, iyun ayına qədər təkliflər istəyir.
İqtisadi, eləcə də siyasi baxımdan hökumət özünü xüsusilə müxalifət qarşısında zəifləmiş və müdafiə vəziyyətində hiss edir. Respublikaçılar da Emmanuel Makronun prezidentliyi dövründə dövlət borcunun çox güclü artımının səbəblərini və bunun fransızların alıcılıq qabiliyyətinə təsirini anlamaq üçün dərhal təhqiqat komissiyasının yaradıldığını elan ediblər.
