“İcbari sığortalar haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunu qüvvəyə mindikdən sonra sağlamlığa və əmlaka dəymiş zərərlərlə bağlı 1000 manat məbləğində olan təminatlar dəyişildi. Hazırki qanunvericiliyə əsasən icbari qaydada mülki məsuliyyəti sığortalanmış nəqliyyat vasitəsinin sahibinin təqsiri nəticəsində törədilmiş hadisələr zamanı aşağıdakı zərərlərə görə sığorta şirkəti ödəniş vermək öhdəliyi daşıyır:
1) sağlamlığa dəymiş zərərlər – bu zərərlərə yüngül, az ağır, ağır xəsarət alma, hər hansı əlillik dərəcəsi müəyyən edilməsi və ölüm halları daxildir. Sağlamlığa dəymiş zərərlərə görə sığorta şirkəti 1 şəxs üçün 5000 manat (ölüm halında), yüngül xəsarətdə 750 manat, az ağır və ya ağır xəsarətlərdə 1500 manat, əlillik dərəcələri üzrə 2000, 3000 və 4000 manat (3-1-ci dərəcələr üçün) ödəniş verir. Onu da qeyd edək ki, ümumilikdə bir hadisə zamanı sağlamlığa dəymiş zərərlərə görə sığorta şirkəti maksimal 50 000 manat ödəmək öhdəliyi daşıyır. Bu məbləğ 10 nəfərin ölümü zamanı 5000 həcmində, 50 000 manatı ötən sağlamlığa dəymiş zərərlər olarsa, mütənasib qaydada ödənilir.
2) Əmlaka dəymiş zərərlər – Mövcud qanunvericilik ümumilikdə 5000 manat məbləğində əmlak zərəri üzrə sığorta şirkətinin maksimal öhdəliyini nəzərdə tutmuşdur. Belə ki, bu 1 nəqliyyat vasitəsinə və ya 2 nəqliyyyat vasitəsinə dəyən zərərə görə də eynidir. Əgər zərər cəm halında 5000 manatı keçərsə, mütənasib qaydada ödəniş veriləcəkdir. Misal: hadisə zamanı 2 nəqliyyat vasitəsinə zərər dəyib. A şəxsin zərəri 4000, B şəxsin zərəri 6000 manat təşkil edir. Bu halda 4000+6000=10 000
5000÷10000=0.5 mütənasiblik. Nəticədə isə A şəxsin zərəri üzrə 2000 manat (4000×0.5), B şəxsin zərəri üzrə 3000 manat (6000×0.5), ümumilikdə 5000 manat ödəniləcəkdir. Qalan zərəri isə Mülki Məcəlləyə əsasən zərərvuran şəxsdən tələb etmək hüququ mövcuddur.
Əmlak zərəri dedikdə nəinki hadisə zamanı avtomobilə dəymiş zərərlər başa düşülür, buraya həmçinin qanunda göstərilən istisnalardan başqa bütün əmlak daxildir.
Belə ki, hadisə nəticəsində şəxsin mal-qarasına, nəqliyyat vasitəsində daşıdığı mebel avadanlıqlarına, şəxsi istifadə etdiyi gündəlik əşyalarına da zərər dəyərsə, həmin əmlaklara dəymiş zərərlər rəsmi dövlət orqanı tərəfindən təsdiqləndiyi təqdirdə, ödənilməlidir. Sigortadestek.az saytı vasitəsilə müraciət edən zərərçəkmişlərə də eyni məzmunda izah verilməkdədir.
Onu da qeyd edək ki, əmlaka dəymiş zərərə, həmçinin əmlakın daşınması, əmlakın sökülməsi kimi xərclər də daxildir. Əksər hallarda vətəndaş məlumatsızlığından istifadə edilərək göstərilən zərərlərin ödənilməsi barədə məlumat verilmədiyi üçün bu zərərlər tənzimlənməmiş qalmaqdadır.
Yekunda isə qeyd edək ki, hadisə nəticəsində zərərçəkmiş şəxsə məxsus pul, qiymətli kağız, metal, sənət əsərləri, rəsm əsərləri, sənəd, kitab, eskiz, plan, model kimi əmlakına dəymiş zərərlər qanunla ödənilməsə də, digər əmlakına dəyən zərərləri ödənilməlidir. Bu kimi məsələlərlə bağlı peşəkar xidmətlərə üstünlük verilərək zərərlərdən qaçınmaq mümkündü.
“İnsurance Consalting Service” MMC
Sigortadestek.az
Aqil Nuriyev
