6 C
Baku
Saturday, December 14, 2024

Lepropullar necə yaranıb?

Dünyanın bir çox ölkəsi cüzam xəstələrini koloniyalara təcrid etdi. Müəyyən istisna zonaları yaradıldı – məskunlaşma yerləri, çox vaxt kənd yerlərində.

Leprozoriyalar bir həbs nümunəsi kimi idilər, lakin tez-tez orada insanlar əsasən kənd təsərrüfatı ilə məşğul idi və əməyin ödənilməsi üçün və əmtəə-pul münasibətləri üçün pul lazım idi. Adi insanlar xəstələrlə təmasdan qorxdular ki, bu da cüzamlı insanların qazandığı pulların gündəlik dövriyyəyə buraxılmasını mümkünsüz edirdi, bağlı müəssisələrdə olan cüzamlı xəstələr üçün xüsusi pullar buraxılırdı. Pul həm kağız, həm də metal şəklində buraxılırdı. Hal-hazırda «lepropullar»termini daha çox istifadə olunur. Filippin, Kolumbiya, Braziliya, Panama, Venesuela, Kosta Rika, Yaponiya, Malayziya, Nigeriya, Tayland, Çin kimi ölkələr bu pullardan buraxırdı.

Bu çür pullar bir çox ölkələr tərəfindən istifadə olunur. Məsələn, ABŞ-da Panama kanalı zonasında və Filippində olan leprozoriya zonalarında .Bu pullar 1919-1952-ci illərdə Panamada leperozoriya koloniyasının ərazisində dövriyyədə idi. Sikkələr..Yaponiyada, Nagaşinsky Sağlamlıq Mərkəzində də «lepropullar» buraxılırdı. Yaponiyada 2 leprozoriya var: Nagashima və Tama. Bu pullar İkinci Dünya Müharibəsinə qədər leprozoriya ərazisində istifadə edilirdilər. Yeri gəlmişkən, bu pullar plastikdən idi. Yalnız bir «lepropul» kataloqu var – «The Numinasmatic Aspects of Leprosy»

«Lepropullar» in yayılmasına baxmayaraq, onlar Rusiyanın numismatistləri arasında tez-tez rast gəlinmirlər. Bu da XX əsrin 50-ci illərinin əvvəllərində sikkə və kağız pullarının məhv olması ilə bağlıdır.

1920-1930-cu illərdə cüzamlı xəstələrə qarşı münasibət bir qədər yumşaldıldı, lakin onlar leprozoriya koloniyasına təcrid olunmağa davam edirdilər. Bu təşkilatlar SSRİ-də idi. XX əsrin 40-50-ci illərində, xəstəliyin daha yaxşı öyrənildiyi zaman, antibiotiklər ortaya çıxdı və yaxşı müalicəyə başlandı, «lepropullar»”ləğv edildi. Belə ki, “Palo Seco” (Panama) leprokoloniyasında «lepropullar» 1952-ci ildə ləğv edildi və məhv edildi.

Son xəbərlər
Digər xəbərlər