15 C
Baku
Friday, March 29, 2024

Marketinq haqqında 3 sadə həqiqət

Müəllif: Marketoloq, konsultant İlkin Manafov

Bu günlərdə Marketinq Azərbaycan qrupunda marketinq, reklam, brendinq haqqında çox maraqlı müzakirələr, mövzular olur. Düşünürəm ki, belə bir qrupun mövcud olması ölkəmizdə marketinqin inkişafına son dərəcə böyük tövhə verir (verəcək!). Belə müzakirələrin birində qrupda belə bir sual qoyulmuşdu: “Müştəri ilə danışmaq üçün hansı reklam (kommunikasiya) elementləri təsirlidir”.  Marketinq haqqında hamının bilməsi 100% olan cəmi 3 sadə həqiqət barədə fikirlərimi bölüşəcəm.

Həqiqət №1. Kommunikasiya kanalının doğruluğuna təsir edən ən birinci amil müştəri seqmentidir.

Marketinq də təsirli və təsirsiz reklam anlayışı yoxdur. Hər şey müştəridən və ya Sizin xitab etdiyiniz seqmentdən asılıdır. Vacib deyil, Sizin reklamı neçə nəfər gördü, vacib olan odur ki, reklamı Sizin məhsulunuzu almaq istəyən adam gördümü?! Sizin reklamı seqmentdə lazımı obrazı yarada bildimi?! Reklam var, brendi şah edir, reklam var brendi şahlıqdan salır. İnanın ki, məsələ hansısa bir kreativlikdən getmir. Bu istiqamətdə nəyisə doğru etmək üçün, marketoloq ilk əvvəldə konkret danışmaq istədiyi seqmenti müəyyən etməlidir, hədəf kütlə marketinq (reklam, PR, brendinq  hər şey hədəf kütlə təyin edildikdən sonra başlayır). Bunu bilmədən atılan addımlarınızın 99% səhv olacaq.

Özünüz düşünün Royal Collection öz reklamını Nargiz Magazine verir. Bu jurnalda olan reklam qiymətlərinin necə baha olduğunu hamı bilir. Bəs bu pula görə bu jurnalı neçə nəfər oxuyur!? Bu pula görə demək olar ki, heç kim oxumur… amma bəlkə bu pulu Xəzər TV bir verilişi sponsorluq edərdə Royal Collection?! Əlbəttə yox. Çünki Royal Collection vacib olan onun reklamını görən adamların sayı deyil, bu adamların konkret brendin müştərisi olan adamların görməsidir. Eyni şəkildə düşünün ki, Home Contact Nargiz Magazine reklam verir?! Sizcə effekt verərmi? Əlbəttə yox. Home Contact yerin şərti ATV-ə olan “Səni axtarıram” verilişidir. Başqa sözlə desək, seqment müəyyən edilsə atılan addımların 99% mənasiz olur!

Həqiqət №2. Hər bir marketinq aktivliyinin hədəfi olmalıdır

Marketinq layihə elmidir, marketinq fəaliyyəti layihə edirəedilməsi prinsiplərini əsaslanır. Layihə idarəedilməsinin ən vacib prinsipi isə “üçbucaq” anlayışıdır: Layihənin uğuru 3 amilin üzərində dayanır (dayanmalıdır). Bunlar biri – konkret nəticəyə çatmaq, ikincisi nəticəyə göstərilən vaxta çatmaq, yəni vaxt, üçüncüsu isə büdcədir, yəni nəticəyə daha əvvəl göstərilən büdcə çərçivəsində çatmaq. Göstərilən bu üç elementin istənilən biri olmasa, normal şirkətlərdə marketinq direktorunun, marketinq strukturunun işi yaramaq hesab edilir. Baxın, diqqət edin. Hər şey hədəfdən başlayır. İstənilən yerdə, vacib deyil bu bir strateji fəaliyyətdir, bu satışın stimullaşdırılması kampaniyasıdır və ya sadə bir BTL-ir. Vacib olan bir məsələdir, daha əvvəl qoyulan hədəfə çatmaq mümkündürmü. Bu baxımdan istənilən təcrübəli marketoloq çalışdığı şirkətdə konkret hədəfin nə olduğunu və bu hədəfə çatmaq üçün konkret marketinqdən nə tələb olunduğunu deməlidir.

Buradan nəticə gəlirik ki, marketoloq çalışdığı şirkətdə göstərdiyi fəaliyyətinin nəticəsini mütləq qaydada ölçə bilməlidir, ölçmək azdır özünü planlamalı (uğurunun hesablamalıdır). Konkret hədəf qoymamış və hədəf razılaşdırılmamış heç vaxt işə başlamayın. Səbəb odur ki, hər bir işçi başa düşməlidir ki, onun fəaliyyətini xarakterizə edən bir göstərici olmalıdır. Ölçülə bilən bir şey! Çalışdığınız şirkətdə bu yoxdursa, təcili tələb edin!

Həqiqət №3. Sizin brendinizin meneceri müştəri beynidir.

Brendi brend menecerlər deyil, müştərinin beynində yaratdığı steoriotiplər təyin edir. Brend menecerin, marketoloqun vəzifəsi sözü gedən aqitasiyanı lazım olan formada müştəriyə çatdırmaqdır. Bu baxımdan marketinq steoritiplərlə mübarizə ilə məşğuldur. Bir vaxtlar Samsung dedikdə, heç kim elektronika almaq istəmirdi, bir vaxtlar Yaponiya dedikdə hamı keyfiyyətsiz məhsul düşünürdü, amma bugün Yaponiya keyfiyyət sözünün etalonudur! Sözü gedən məsələnin hər biri, konkret şəkildə marketinqin qələbəsidir. Heç bir şəkildə mühəndisliyin, satış kanallarının və ya səhmdarların bacarığından olmur. Səbəb yalnız marketoloqların güclü düşüncəyə, biliyə sahib olmasıdır. Səbəb marketoloqun daha sərbəst düşüncə tərzidir.

Son xəbərlər
Digər xəbərlər