Marketinqin və onun biznesin inkişafındakı rolunun düzgün başa düşülməməsi.
Marketinqin və onun biznesdəki rolunun əhəmiyyətinin düzgün başa düşülməsi bir sıra yerli müəssisələrə olduqca baha başa gəlir. Bu həm maliyyə və insan resurslarının əbəs yerə sərf olunması, həm də satış həyata keçirmək olduğu müştərilərin itkisinə gətirib çıxarır.
Aşağıda sizə bu fikirlər içərisində ən çox yanlış olanları təqdim edirəm.
1. «Marketinq– bir şöbədir»
Sizin müəssisədə marketinq mütəxəssisi və marketinq şöbəsi olmasından asılı olmayaraq siz hər dəfə bunları edəndə marketinq fəaliyyəti ilə məşğul olursunuz:
- müştərilər ilə ünsiyyət qurduqda
- müştəri sizin məhsulun qablaşdırmasını açdıqda
- sizin əməkdaş telefona cavab verdikdə;
- sizin servis xidməti yaranmış nöqsanları aradan qaldırdıqda;
- və s.
İlk növbədə, marketinq -bu biznes strategiyası və onun onurğa sütunudur, o kimə, nəyi və neçəyə satmağa görə cavabdehlik daşıyır. Ikinci növbədə isə bu – sizin “ideal müştərinin” ehtiyaclarının ödənməsini təmin etməyə yönəlmiş bütün fəaliyyətlərin məcmusudur. Bu isə elə həm məhsul/xidmət, həm alıcıya xidmət göstərilməsi və bu istiqamətdə həyata keçirilən istənilən bir kommunikasiyadır.
«Mühasibatlıqdan fərqli olaraq, marketinq şöbə tərzi deyil, həyat tərzidir. Çünki sizin kompaniyanın əməkdaşları bu fəaliyyətlə həftənin 7 günü, günün 24 saatı və ilin 365 günü məşğul olur».
Ceyson Frayd, «Rework: Mövhumatdan uzaq biznes»
2. «Marketinq– bir reklamdır»
Reklam marketinq strategiyasının ayrı-ayrı punktlarını həyata keçirmək üçün sadəcə bir vasitə və ya alətdir (alıcıların cəlb olunması, insanların məlumatlanması və s).
Yeri gəlmişkən reklam heç də ən mükəmməl alət hesab olunmur (qiymət və nəticə münasibətində), hərdən PR və internet marketinq reklamın vəzifələrinin öhdəsindən daha yaxşı gəlir.
Məhsulun irəlilədilməsi ilə bağlı bütün alətlərin məhsuldarlığı ilk növbədə onların kimə istiqamətlənməsindən asılıdır. Daha dəqiq desək, müştəridən, bizim onun haqqında biliklərimizdən və bu biliklərini necə tətbiq etməyimizdən.
3. «Marketinq haqqında sonra düşünərik»
Demək olar ki, əksər iş adamları belə bir situasiyaya düşüb. Əsas odur ki, düzgün nəticə çıxarıb və fəaliyyətini vaxtında korrektə edəsən.
Çünki əksər hallarda belə düşüncələrin nəticəsi olaraq, əldə olunan məhsulu bir yığın satıcı ordusu satmağa çalışsa da heç bir uğur əldə edə bilmir. Baxmayaraq ki, həmin məhsulun reklamına heç də az pul sərf olunmur… amma təəssüf ki, nəticələr heç də ürəkaçıcı olmur.
Bəs onda, siz hansı əsasla belə nəticəyə gəlmişdiniz ki, bu məhsul satılacaq? Məhsula real tələbat olduğu həqiqətən də üzə çıxarılmışdı? Bəs bu tələbatı alıcı necə hiss edir? Çox güman ki, sizin müştərilər və onların düşüncə tərzi sizdən güclü şəkildə fərqlənir.
Ona görə də marketinqi hələ ideya mərhələsində olarkən işə salmaq lazımdır. Çünki məhsulun bazarda tələb olunan, arzu olunan olub-olmamasını istehsalatdan əvvəl müəyyən etmək lazımdır.
4. «Yaxşı məhsul özü özünü satır»
Nə vaxtsa bu mülahizə həqiqətə uyğun idi, amma bu total defisit günləri artıq çoxdan arxada qalıb. İndi isə bizə olduqca fərqli çeşiddə xidmət və məhsullar təqdim edirlər. Düzdür zəbt olunmamış seqmentlər də vardır, amma onların sayı olduqca azdır və “əvəzedici məhsul” tapmaq elə də böyük çətinlik törətmir.
Bəs cüzi də olsa irəlilədilmə ilə bağlı səy göstərilməsə hansı məhsul bu çoxluğun içərisindən seçilə bilər?
Ola bilsin ki, Set Qodinin «Bənövşəyi inəyi»… Amma digər tərəfdən yanaşdıqda inəyin bənövşəyi rəngə boyanması elə marketinq gedişinin bir növüdür…
Hətta iPhone5 belə reklam olmadan özünü sata bilmir, baxmayaraq ki hər “apple” yeniliyindən sonra insanlar uzun-uzun növbələrə dayanır, lakin bu korporasiyanın hər bir uğurunun arxasında düşünülmüş və yaxşı planlaşdırılmış marketinq siyasəti dayanır.
5. «B2B və ya B2C nə fərqi?»
Marketinq həm kompaniyalar üçün (Business-to-Business və ya В2В), həm də son istehlakçı üçün (B2C və ya Business-to-Consumer) satış həyata keçirən müəssisələrdə eyni dərəcədə vacib rol oynayır. Lakin onun bu və ya digər müştərilər üçün həyata keçirilməsində prinsipial fərqlər mövcuddur.
Bu fərqlərin başlıca səbəbi korporativ müştərilər ilə adi alıcıların fərqli istehlak davranışı sərgiləməsində dayanır. Fərqli davranış isə fərqli yanaşma tərzi tələb edir.
Məhz buna görə də, hər bir bazar üçün özünün marketinq alətləri tərtib olunmuşdur. Bu alətlər bəzən kəsişə də bilərlər, amma onları sizin hədəf auditoriyaya adaptasiya etmədən tətbiq etmək tövsiyə olunmur.
Ümid edirəm ki, bu marketinqə dair bu stereotip fikirlər siyahısını sizin rəyləriniz sayəsində daha da artıra biləcəyik.
