Qlobal neft bençmarkı olan Brent neftinin fyuçers qiymətləri dünən OPEC+ tərəfindən bu il və 2025-ci il üçün tələbat proqnozunun aşağı salınmasından sonra, həmçinin tropik fırtına “Francine” ilə bağlı təchizat narahatlıqlarına baxmayaraq, 2021-ci ilin dekabrından bəri ən aşağı səviyyədə qərarlaşdı.
Banker.az xəbər verir ki, Brent neft fyuçersləri 2.65 dollar və ya 3.69% azalaraq 69.19 dollar/barel səviyyəsində bağlandı. ABŞ-nin WTI nefti isə 2.96 dollar və ya 4.31% ucuzlaşaraq 65.75 dollar/barelə düşdü. Brent səhər saatlarında itkisini 0.5% bərpa edərək 69.50 dollar/barelə qayıda bilib.
Hər iki neft markası sessiya ərzində 3 dollardan çox ucuzlaşdı, halbuki bazar ertəsi hər biri təxminən 1% artmışdı. WTI fyuçersləri çərşənbə axşamı 5%-dən çox enərək 2023-cü ilin mayından bəri ən aşağı səviyyəyə çatdı.
OPEC-in aylıq hesabatına görə, 2024-cü ildə qlobal neft tələbatı gündəlik 2.03 milyon barel artacaq, bu da ötən ay proqnozlaşdırılan 2.11 milyon barellik artımdan aşağıdır. OPEC həmçinin 2025-ci il üçün qlobal tələbat artımı proqnozunu 1.78 milyon bareldən 1.74 milyon barelə endirdi. Qiymətlər qlobal tələbat perspektivlərinin zəifləməsi və neftin artıq təklif edilməsi gözləntiləri fonunda azaldı.
ABŞ Enerji İnformasiya Administrasiyası (EIA) çərşənbə axşamı qlobal neft tələbatının bu il yeni bir rekorda çatacağını, lakin hasilat artımının əvvəlki proqnozlardan daha kiçik olacağını bildirdi. EIA-nın məlumatına görə, qlobal neft tələbatı bu il gündəlik 103.1 milyon barel təşkil edəcək, bu da əvvəlki proqnozdan 200 000 barel çoxdur.
Qiymətlər EIA-nın proqnozlarından sonra da zəif qaldı, çünki Çinlə bağlı narahatlıqlar qiymətlərə təzyiq göstərməyə davam edir. Çərşənbə axşamı açıqlanan məlumatlar Çinin avqust ayında təxminən 1 il 6 ay ərzində ən sürətli ixrac artımını göstərsə də, idxal daxili tələbatın zəifliyi ilə gözləntiləri doğrultmadı.
Bu arada, Asiya neft emalçılarının marjaları keçən həftə dizel və benzin təchizatının artması səbəbindən 2020-ci ildən bəri ən aşağı mövsümi səviyyəyə düşdü. Neft bazarı strateqi Kley Siql “Reuters”ə deyib ki, bu il inkişaf etmiş iqtisadiyyatlarda, demək olar ki, heç bir neft tələbatı artımı yoxdur. “Çində fiskal stimullar tikinti sektorunu gücləndirməyib; bu, dizelə olan tələbin azalmasının əsas səbəblərindən biridir”, – deyə o bildirib.
“Price Futures Group”un baş analitiki Fil Flinin fikrincə, investorlar qlobal iqtisadiyyatın yavaşlamasını artıq qiymətləndirirlər. Çərşənbə axşamı, enerji səhmləri S&P 500 sektorları arasında ən böyük itkilərdən birini yaşadı. “Hess”, “Chevron”, “Occidental Petroleum”, “Halliburton”, “SLB”, “Ovintiv” və “Devon Energy” kimi şirkətlər çərşənbə axşamı 52 həftəlik ən aşağı səviyyələrə qədər ucuzlaşdılar.
Fırtına ABŞ istehsalına təsir göstərir
Bu arada, ABŞ-nin Təhlükəsizlik və Ətraf Mühitin Mühafizəsi Bürosu çərşənbə axşamı bildirib ki, Meksika körfəzi boyunca “Fransine” tropik qasırğası operatorları dənizdə xam neft hasilatının təxminən dörddə birini bağlamağa məcbur edib.
Federal məlumatlara görə, ABŞ-nin Meksika körfəzi bütün yerli neft hasilatının təxminən 15%-ni və təbii qaz hasilatının 2%-ni təşkil edir.
ABŞ Milli Qasırğa Mərkəzi bildirib ki, fırtına çərşənbə axşamı qasırğaya çevrilmək üzrə idi.
Exxon Mobil, Shell və Chevron dənizdəki işçilərini işdən çıxarıb və Meksika Körfəzindəki bəzi neft və qaz əməliyyatlarını dayandırıb.
Analitiklərin fikrincə, istehsalın dayandırılması zəif tələbat əhval-ruhiyyəsini aradan qaldıra bilməyib və qiymətlərə dəstək verməyib.
Eyni zamanda, ABŞ-də xam neft və benzin ehtiyatları azalarkən distillat ehtiyatları artıb.
