Dünyanın ən böyük beynəlxalq texnologiya və internet şirkətləri kütləvi ixtisarlara başlayıb. Uzun müddətdir fəal şəkildə iş yerləri yaradan sənaye indi on minlərlə insanı işsiz qoyur. Bunun səbəbi isə mənfəətin kəskin düşməsidir.
Qlobal internet sənayesinin liderləri üçün son on il “qızıl dövr” sayılır. Bir tərəfdən, borc vəsaitlərinin ucuzluğu və mövcudluğu gəlirliliklə bağlı ani çətinliklərə praktiki olaraq məhəl qoymayaraq, böyüməyə sərmayə qoymağa imkan verib. Digər tərəfdən, bu sektorda əmtəə və xidmətlərə tələbat kəskin şəkildə artıb. 2010-cu illərdə dünya iqtisadiyyatının artım templəri xeyli aşağı düşüb, internet sektorunda isə əksinə, xeyli artıb.
Banker.az bu barədə “İz.ru”ya istinadən xəbər verir.
Əksər sənaye sahələrinə ciddi ziyan vuran pandemiya İT sektorunda müsbət amil olub. Lokdaun, distant iş – bütün bunlar “Apple”, “Amazon”, “Google”, “Facebook” və “Netflix”in xeyrinə olub. Belə ki, bu dövr ərzində onların bazar kapitallaşması orta hesabla iki dəfə artıb ki, bu da öz növbəsində işəgötürməyə təsir göstərib. Məsələn, əgər 2020-ci ilin əvvəlində “Amazon”un 800 min işçisi var idisə, 2022-ci ilin ortalarında onların sayı 1.6 milyona çatıb.
Bununla belə, son aylarda sektorda fəaliyyət göstərən şirkətlər son maliyyə nəticələrini bildirməyə başlayıblar ki, bu da həm əvvəlki rüblərdən, həm də analitiklərin gözləntilərindən xeyli pis olub. Əksinə, onların bir çoxu üçün pandemiyanın sonu müəyyən problemlər yaradıb, çünki insanlar internetdə daha az oturub və işləyib. Üstəlik, enerji böhranı, mərkəzi bank faizlərinin artması və iqtisadiyyatda ümumi yavaşlama bu dəfə İT nəhənglərini digər sektorlardakı şirkətlərlə eyni zərbəyə üz-üzə qoyub.
Daha kiçik şirkətlər də işçilərini ixtisar edir. Məsələn, “Stripe” ödəniş sistemi minə yaxın işçini ixtisar etməyi planlaşdırır. Şirkət rəhbərliyi biznesin genişləndirilməsi ilə bağlı əvvəlki qərarlarda inflyasiyanın miqyasını və enerji böhranını lazımi səviyyədə qiymətləndirmədiyini etiraf edib.
Ümumi statistikaya nəzər salsaq, 2022-ci ilin əvvəlindən bəri təkcə ABŞ-ın texnologiya sektorunda 67 minə yaxın insan işdən çıxarılıb ki, bu da bütün zamanların rekordu olub.
İnternet şirkətləri sənayesi hər hansı iqtisadi sarsıntıya baxmayaraq, son 20 il ərzində demək olar ki, fasiləsiz inkişaf edib. Son tendensiyalar bəlkə də bu artımın bəzilərinin çox sürətli olduğunu göstərir.
Bu sektorda işçi qüvvəsi ixtisarlardan və aşağı tələbdən 100% immunitetə malik deyil və sənaye təcrübələrini nəzərə alsaq, orta iqtisadiyyatdan daha az təhlükəsiz ola bilər.
