BANKER.AZ – OPEC bazar ertəsi qlobal neft tələbi ilə bağlı orta və uzunmüddətli proqnozlarını artırıb.
Neft istehsalçıları qrupu, hətta bərpa olunan enerji texnologiyalarının sürətlə genişlənməsi fonunda belə, bu yüksəlişi qarşılamaq üçün xam sektorun 14 trilyon dollar investisiya tələb edəcəyini deyib.
OPEC-in qlobal neft tələbi ilə bağlı uzunmüddətli proqnozu dünyanın aparıcı enerji nəzarətçisi olan Beynəlxalq Enerji Agentliyinin proqnozundan fərqlənir. Enerji sənayesinin hər iki böyük adı olan OPEC və IEA hazırda neftə tələbatın pik həddi ilə bağlı söz savaşındadır.
OPEC 2023-cü il üçün ” World Oil Outlook”da qlobal tələbatın 2022-ci ildəki 99.6 milyon bareldən 2045-ci ilə qədər sutkada 116 milyon barelə çatacağını və keçən ilki hesabatda proqnozlaşdırıldığından təxminən 6 milyon barel çox olacağını gözlədiyini bildirib.
OPEC bu sıçrayışın daha da yüksək olması üçün potensialın olduğunu açıqladı. Güman ki, artım Hindistan, Çin, digər Asiya ölkələri, Afrika və Yaxın Şərqdən qaynaqlanacaq.
Uzun müddət üçün neft tələbi proqnozunun yerinə yetirilməsi üçün OPEC neft sektoruna 14 trilyon dollar və ya ildə orta hesabla təxminən 610 milyard dollar sərmayə tələb olunacağını qeyd edir. Kartel bu investisiyaların həm istehsalçılar, həm də istehlakçılar üçün faydalı olduğunu deməklə bu investisiyaların çatdırılmasının “həyati əhəmiyyətli” olduğunu bildirib.
Ortamüddətli perspektivdə OPEC qlobal neft tələbinin 2028-ci ildə 110.2 milyon barel səviyyəsinə çatacağını və bunun 2022-ci il səviyyələri ilə müqayisədə sutkada 10.6 milyon barel artacağını deyib.
BİR-BİRİNƏ ZİDDİYƏTLİ AÇIQLAMALAR…
OPEC-in proqnozları keçən ay dünyanın indi qalıq yanacaq dövrünün “sonunun başlanğıcında” olduğunu bildirən IEA-nın proqnozları ilə kəskin şəkildə ziddiyyət təşkil edir. Financial Times-da dərc olunan məqaləsində IEA-nın İcraçı Direktoru Fatih Birol ilk dəfə olaraq kömür, neft və qaza tələbatın 2030-cu ildən əvvəl pik həddinə çatacağını, sonra isə iqlim siyasətlərinin qüvvəyə minməsi ilə qalıq yanacaq istehlakının azalacağı proqnozlaşdırıldığını vurğulayıb. İcraçı direktorun qiymətləndirməsi IEA-nın oktyabrda dərc olunacaq nüfuzlu hesabatına əsaslanır.
Fatih Birolun proqnozu “tarixi dönüş nöqtəsi” kimi qiymətləndirdi, lakin açıq şəkildə bildirdi ki, proqnozlaşdırılan azalma dünyanı qlobal istiləşməni sənayedən əvvəlki səviyyələrdən 1.5 dərəcə Selsi ilə məhdudlaşdırmaq yoluna çıxarmaq üçün “kifayət qədər yaxın olmayacaq”.
OPEC, IEA-nın onilliyin sonuna qədər qalıq yanacağa tələbatın pik həddə çatacağı ilə bağlı proqnozunu kəskin tənqid edib. OPEC-in sentyabrın 14-də dərc etdiyi bəyanatda IEA-nın hesabatının “son dərəcə riskli”, “praktiki olmayan” və “ideoloji yönümlü” olduğunu bildirib.
OPEC daha əvvəl IEA-nı sənaye investisiyalarına xələl gətirməkdə “çox diqqətli” olmağa çağırmışdı.
