Azərbaycandan Bolqarıstan vasitəsilə SOCAR-ın yanacağının ilk tədarükü Ukraynaya edilib, həmçinin İtaliyadan da tədarüklər olub.
Bunu Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) Ukraynadakı törəməsi olan “SOCAR Energy Ukraine” şirkətinin pərakəndə satış biznesinin direktoru İqor Orlov Ukrayna nəşrinə müsahibəsində deyib.
“Çoxları elə düşünür ki, SOCAR Azərbaycandan yanacaq tədarük edir. Lakin bu, belə deyil – çatdırılma çox bahadır. Bizim təchizatçımız “Orlen” şirkətindən idi. SOCAR Ukraynada işə başladığı ilk gündən bu şirkətlə əməkdaşlıq edirik. Avropada lazımi yanacaq həcmləri olmadığı üçün bizi alternativ axtarmağa vadar etdi”, – İ.Orlov bildirib.
Yanacaq böhranı ilə bağlı görülən tədbirlərdən danışarkən, o, ilk növbədə Avropanın bu qədər yanacaq tədarükünə hazır olmadığını bildirib.
“Rusiyanın Ukraynaya işğala başlaması ilə yanacağın böyük hissəsinin Ukraynaya tədarük edildiyi Belarusdan tədarük bağlandı. Başqa kanallar yox idi, üstəlik dəniz də bağlanmışdı. Hamı Avropaya üz tutdu və orada yanacaq müharibə aparan ölkəyə lazım olandan çox azdır. Yüksək hava temperaturu (+35 dərəcədən yuxarı) yanacaqla çənlərin daşınmasına və boşaldılmasına imkan vermirdi. Bütün bunlar yanacaqdoldurma məntəqələrinə yanacağın gətirilməsinin gecikməsinə səbəb olub”,- İ.Orlov qeyd edib.
Onun fikrincə, ən çətini bütün bazarın qıtlıqla və logistikanın yenidən qurulması ilə üzləşdiyi vaxt olub: “Biz limanların işləməyəcəyini gözləmirdik, bu da müəyyən çətinliklər yaratdı. Bizdə belə bir sistem var idi: müqavilə öhdəliklərimizə uyğun olaraq yanacaq olmalı idi ki, hansını şirkətlər öz işini təmin etmək üçün o vaxt bizdən artıq almışdı. Buraya pərakəndə satış, logistika və digər böyük müştərilər daxildir. Bizdə Ukrayna Dövlət Fövqəladə hallar üzrə Xidməti və həkimlər üçün də yanacaq tapmalı idik. Təbii ki, biz şəhərləri tərk etməli olan fiziki şəxslər üçün də həcmlər saxlayırdıq. İndi deyə bilərik ki, biz kifayət qədər yaxşı hazırlaşmışıq və düzgün planlaşdırma ilə hər bir yanacaqdoldurma məntəqəsi üçün gündəlik hazırladığımız düzgün limitlərlə öhdəliyimizi yerinə yetirə bilmişik, dövlətə kömək etmişik və təcili yanacağa ehtiyacı olan qonaqları yanacaqla təmin etdik”.
İ.Orlov əlavə edib ki, neft bazalarının ilk dəfə atəşə tutulmasından sonra yanacağın mümkün qədər yanacaqdoldurma məntəqələrinə, orada olan çənlərə çatdırılması vəzifəsi qoyulub: “Daim yanacaq daşımaq və ya yanacaq maşınında saxlamaq təhlükəsiz deyil. Bunun üçün də biz yanacaqdoldurma məntəqələrimizi maksimum dərəcədə “yanacaqla doldurduq”. Bu zaman artıq yanacağa aktiv tələbat var idi. Pərakəndə satışla yanaşı, bizimlə böyük müqavilələri olan korporativ müştərilərimiz qarşısında öhdəlikləri yerinə yetirməli idik. Onların çənlərində benzin və dizel yanacağını saxladıq”.
İ. Orlov qeyd edib ki, yanacaq tədarükü baxımından şirkət üçün bir az asan olub: “Çünki bir çox bazar oyunçularından fərqli olaraq, bütün tərəfdaşlarımız beynəlxalq idi. Biz Kremençuq zavodundan heç nə götürməmişik, çünki müharibədən əvvəl Ukraynanın yeganə əsas yanacaq istehsalçısı olan Kremençuq Neft Emalı Zavodu raket zərbələri nəticəsində dağıldığı üçün fəaliyyət göstərmir. Belarusdan biz ancaq A-92 benzini idxal etmişik. Lakin bu növ yanacaq bizim satışların strukturunda kiçik bir yer tutur. Heç kimə sirr deyil ki, yanacaq tədarükünün çox hissəsi dəniz yolu ilə həyata keçirilir. Bu baxımdan limanın işləməyə biləcəyini qiymətləndirmədik. Bununla belə, komanda sayəsində biz tez bir zamanda logistikanı yenidən qura bildik. Bəli, qeyri-adi idi, biz özümüzün və icarəyə götürdüyümüz avtomobil daşıyıcıları və vaqonlarla yanacaq gətirməli olduq. Lakin işğal zamanı neft bazalarında çoxlu yanacaq ehtiyatının olması bizi xilas etdi. Haradasa martın sonuna kimi “qalıq yanacaq” satırdıq. Baxmayaraq ki, fevralın 24-də səhər saat 5-də insanların axını o qədər böyük idi ki, həmin gün satışlar işğaldan əvvəlki həftəlik həcmə bərabər idi. Bu, bir çəndə yanacaq doldurma həcminə məhdudiyyətlər, doldurma “tapanca”larının sayı və növbələr, həmçinin digər şeylər kimi təbii məqamları nəzərə alır”.
Xatırladaq ki, SOCAR-ın Ukraynada nümayəndəliyi 2008-ci ildə açılıb. 2009-cu ildə şirkət Odessa və Nikolayev vilayətlərində “Tala-Neft” şəbəkəsinin 20-yə yaxın yanacaqdoldurma məntəqəsini, həmçinin Odessa vilayətində iri “Rassvet” neft anbarını alıb. 2010-2011-ci illərdə isə Kiyev və regionda dörd yanacaqdoldurma məntəqəsi olan ONIO və Lvov vilayətində GFC yanacaqdoldurma şəbəkələrinə nəzarət edib.
2012-ci ilin avqust ayında SOCAR Ukraynanın Antiinhisar Komitəsindən “Kalina” qrupuna aid 26 yanacaqdoldurma məntəqəsi və bir neft bazasını almaq üçün icazə alıb. Şəbəkə Ukraynada 57 yanacaqdoldurma məntəqəsini, o cümlədən iki neft tankeri, Kiyevdə “Bakı-1” və Odessada “Gəncə”ni idarə edir. 2016-cı ilin sonundan şirkət Ukraynada təbii qaz ticarəti ilə məşğuldur.
Hazırda “SOCAR Energy Ukraine” Ukraynada 57 yanacaqdoldurma məntəqəsinə malikdir.
