Bu gün Azərbaycan və İsrail arasında Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) rəhbərlik etdiyi konsorsiuma İsrailin Aralıq dənizindəki Eksklüziv İqtisadi Zonasında (EEZ) qaz kəşfiyyatı aparılması üçün lisenziya verilməsinə dair saziş imzalanıb.
Bu barədə “Reuters”in məlumatında bildirilib.
SOCAR, İsrailin “NewMed Energy” və Böyük Britaniyanın BP şirkətlərinin daxil olduğu konsorsium 2023-cü ilin oktyabrında İsrail Energetika Nazirliyinin “Leviafan” qaz yatağının yaxınlığında yerləşən “I-6” Zonasında kəşfiyyat işləri aparmaq üçün lisenziya tenderini qazanıb. Eyni zamanda SOCAR layihənin operatoru seçilib.
Məlumata görə, layihənin daha əvvəl həyata keçirilməsi planlaşdırılırdı, lakin İsrail ilə HƏMAS arasında münaqişənin gərginləşməsi səbəbindən təxirə salınıb.
Konsorsium 2026-cı ilin oktyabrına qədər lisenziya sahələrindən ən azı birində qazma işlərini, həmçinin neft məsələləri üzrə komissar tərəfindən təsdiqlənməli olan əlavə iş proqramını əhatə edən plan təqdim etməlidir.
Tender qaydalarına əsasən, kəşfiyyat lisenziyaları ilkin olaraq üç illik müddətə verilir. Bu müddət ərzində lisenziya sahibləri ayrılmış sahədə təbii qaz kəşfiyyatı potensialını qiymətləndirmək üçün məcburi iş proqramını yerinə yetirməlidirlər.
Bu müddət bitdikdən sonra lisenziya sahibləri lisenziyalarının daha 2 il uzadılmasını tələb edə bilərlər. Bu, neft məsələləri üzrə komissarın təsdiqlədiyi yenilənmiş iş proqramı və ən azı bir lisenziya çərçivəsində qazma öhdəliklərinin təsdiq edilməsi şərti ilə mümkündür.
Ən azı bir qazma işi aparıldıqdan və qrupdakı lisenziyanın iş proqramının bütün elementləri yerinə yetirildikdən sonra lisenziyalar maksimum 7 il müddətinə qədər olmaqla daha 2 il uzadıla bilər. Belə uzadılma, lisenziyanın müddəti bitənə qədər hələ qazma işləri aparılmayan hər bir lisenziya sahəsində qazma üzrə öhdəliyin təqdim edilməsi şərti ilə mümkün olacaq.
Bu layihə ilə yanaşı, 2025-ci il yanvarın 31-də SOCAR bildirib ki, “Union Energy” şirkəti ilə Aralıq dənizində ən böyük ofşor qaz yataqlarından biri olan “Tamar” layihəsində 10 % payın alınması üçün müqavilə imzalayıb. İsrail sahillərində yerləşən “Tamar” yatağı regionun əsas təbii qaz təchizatçısıdır. O, enerji təhlükəsizliyi və iqtisadi artımda mühüm rol oynayır. “Tamar” layihəsinin operatoru ABŞ-nin “Chevron” şirkətidir.
