23 C
Baku
Sunday, September 29, 2024

Trampın Yaxın Şərq siyasətində Ər-Riyadın rolu artır

Donald Tramp artıq iki il yarımdır ki, prezident postunu tutur. Bu gün aydın görünür ki, Vaşinqtonun Yaxın Şərqdəki siyasətinin əsas elementi Ağ ev ilə Ər-Riyad arasındakı dostluq münasibətləridir.

Banker.az xəbər verir ki, ötən həftə cümə axşamı günü prezident bu istiqamətdə bir dənə də addım atıb: amerikalı lider İran ətrafındakı vəziyyətin ağırlaşması səbəbiylə ölkədə fövqəladə vəziyyət elan edərək, Səudiyyə Ərəbistanı, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (BƏƏ) və İordaniyaya$ 8 milyard dəyərində Amerika silahlarını təxminən satmağa dair icazə verdi.

Ağ Evin üç Orta Şərq ölkəsinə silah vermək qərarı yalnız Demokratları deyil, Respublikaçıları da qəzəbləndirdi.

Qanunvericilərin fikrincə, Donald Tramp hakimiyyətindən sui-istifadə edir, eyni zamanda onlar prezidentə Səudiyyə Ərəbistanında insan hüquqlarının pozulmasına dair çoxsaylı faktlarla bağlı öz iradını bildirmişdir. Bununla yanaşı, Ər-Riyad Səudiyyə müxalifətinin jurnalisti Jamal Khashoggi-nin ötən ilin oktyabr ayında Səudiyyə Ərəbistanının  İstanbuldakı konsulluğunda öldürülməsini təşkil etməkdə ittiham olunur. Ehtimal olunur ki, bu sui-qəsdin təşkilatçısı Səudiyyə Ərəbistanının şahzadəsi Məhəmməd bin Salmandır.

Ər-Riyada qarşı irəli sürülən ittihamlara və beynəlxalq təqsirlərin təkzibedilməz faktlarına baxmayaraq, Tramp Səudiyyə rejimini boykot etməkdən imtina etmişdir. Bunda əlavə, Amerika prezidenti ərəb müttəfiqinə dəstək ifadə edib.  

Tramp administrasiyası həmçinin qonşu Yəməndə Səudiyyə Ərəbistanının hərbi əməliyyatlarını da dəstəkləyir. Qeyd edək ki, bu hərbi əməliyyatlar çox sayda mülki şəxsin ölümü ilə nəticələnib.  

Bu gün konqres Səudiyyə Ərəbistanına və Ağ evin krallığa göstərdiyi dəstəyə mənfi yanaşırlar. Buna baxmayaraq, Tramp üçün Ər-Riyad Yaxın Şərqdə əsas iqtisadi tərəfdaşdır, çünki dünya neft bazarında qiymətləri sabit saxlayan ölkələrdən biri də Səudiyyə Ərəbistanıdır.

Qeyd etmək lazımdır ki, prezident cümə axşamı günü qəbul etdiyi qərarı ilə faktiki olaraq konqresə qarşı çıxmış olub.

“Prezident Donald Tramp bizə müraciət etməyib, çünki bilir ki, konqres onun bu addımını dəstəkləmiyəcək”, – deyə senator-demokrat Chris Murphy qeyd edib. – Səudiyyə Ərəbistanı aldığı hərbi sursatdan Yəməndə istifadə edərək, humanitar böhranın daha da kəskinləşməsinə səbəb olacaqdır”.

Trampın mövqeyi ilə razı olmayan şəxslərdən biri də senator-respublikaçı Lindsey Graham-dır. “Mən Səudiyyə Ərəbistanı ilə dostluq münasibətlərinə qarşıyam”, – deyə, o, Fox News kanalına bildirib.

Tənqidlərə baxmayaraq, Trampın fikrincə, Yaxın Şərq üçün əsas təhdidlərdən biri İrandır.

 

Son xəbərlər
Digər xəbərlər