-
- Trampın seçilməsindən sonra dollar güclənib və onun siyasətləri dolları daha da yüksəldə bilər.
- Güclü dollar qlobal ticarəti zəiflədə və xaricdə inflyasiyanı çətinləşdirə bilər, bir analitik bildirib.
- Dolların nizamlı şəkildə zəiflədilməsi üçün çox az imkan olduğundan, daha xaotik alternativlər ehtimal olunur.
Yeni prezident seçilmiş Donald Trampın təklif etdiyi siyasət onun ikinci prezidentlik dövründə ABŞ dollarını gücləndirə bilər, lakin güclü ABŞ valyutası qlobal bazarlarda xaos yarada bilər, deyə bir beyin mərkəzinin tədqiqatçısı qeyd edib.
Banker.az xəbər verir ki, Londonda mənzillənən “Chatham House” beynəlxalq münasibətlər beyin mərkəzinin baş tədqiqatçısı Maykl Klein bu həftə yazıb. O yazıb ki, dollar Trampın ABŞ-ın ticarət kəsirini azaltmaq üçün zəif dollar istəyinə baxmayaraq, böyük ehtimalla güclənəcək. Məqalə isə “Business Insider” tərəfindən işıqlandırılır.
Klein bildirib ki, bu, rəqib valyutaların zəifliyindən və Trampın dollar üçün müsbət hesab edilən siyasətlərindən qaynaqlanır.
“Prezident seçilmiş Donald Tramp dollar problemi ilə üzləşir. O, son aylarda ABŞ ixracatının rəqabət qabiliyyətini dəstəkləmək və ABŞ-ın ticarət kəsirini azaltmaq üçün daha zəif məzənnəyə üstünlük verdiyini açıq şəkildə göstərib. Buna baxmayaraq, seçkilərdən sonra bazarın hiss etdiyi kimi, çox güman ki, onun siyasətləri dolları gücləndirəcək. Artıq bahalı olan ABŞ dollarının daha açıq şəkildə dəyərdən artıq olması qlobal maliyyə sabitliyi riskini artırır”- deyə, Klein yazıb.
Klein qeyd edib ki, güclü dollar digər iqtisadiyyatlar üçün pis xəbər ola bilər. Dolların maliyyə bazarlarında geniş istifadə edilməsi səbəbindən, onun dəyərinin artması qlobal ticarəti zəiflədə bilər.
Bundan başqa dollar qarşısında valyutası dəyərsizləşən ölkələr inflyasiyanı cilovlamaqda daha çox çətinlik çəkə bilər.
“Dollar davamlı olaraq həddindən artıq bahalı olarsa, yeni problem yaranacaq: dəyərindən artıq qiymətləndirilən valyuta ilə necə mübarizə aparmaq olar ki, bu, ciddi maliyyə pozuntusuna səbəb olmasın,” Klein bildirib. “Dolların dəyərdən düşməsini nizamlı şəkildə təmin etmək üçün çox az yer olduğundan, daha xaotik alternativlər ehtimal olunur.”
Bazarlar artıq Trampın prezidentliyi dövründə ABŞ valyutasının güclənəcəyi ehtimalını nəzərə alıblar. ABŞ Dollar İndeksi son bir ayda təxminən 3% artıb və cümə axşamı qısa müddət ərzində 107 səviyyəsini keçərək son bir ildə ən yüksək həddə çatıb.
Trampın bir neçə siyasəti dolların güclənməsinə dəstək verir. Klein Trampın ABŞ idxalatının əksəriyyətinə 10%-lik və Çin idxalına isə 60%-lik tarif tətbiq etmək planına diqqət çəkib.
Klein əlavə edib ki, ABŞ-ın digər bir ölkəyə tarif tətbiq etməsi, həmin ölkənin valyutasını dəyərsizləşdirə bilər, çünki treyderlər bu valyutanı xarici valyuta bazarlarında satırlar. Məsələn, 2018-ci ildə Trampın Çinə tətbiq etdiyi ticarət məhdudiyyətləri yuanın dollar qarşısında 10% ucuzlaşmasına səbəb olub, bunu ABŞ Federal Ehtiyat Sistemi (Fed) məlumatları təsdiq edir.
ABŞ-ın ticarət tərəfdaşlarının geniş spektrinə tətbiq olunan tariflər dolları daha geniş şəkildə gücləndirəcək. İqtisadçılar həmçinin bildirirlər ki, Trampın tarif planı daha yüksək inflyasiyanı və faiz dərəcələrini stimullaşdıra bilər ki, bu da dolları dəstəkləyəcək. Trampın digər siyasətləri, məsələn, vergiləri azaltmaq planı da qiymət təzyiqlərinə əlavə edə bilər, deyə Klein bildirib.
“ABŞ iqtisadiyyatının canlanması inflyasiya təzyiqi yaradacağı üçün bazar faiz dərəcələrinin əvvəlki səviyyədən daha yüksək olacağını gözləyəcək. Bunun nəticəsində, daha yumşaq fiskal və daha sərt monetar siyasətlərin birləşməsi daha güclü valyutaya gətirib çıxaracaq” – deyə, Klein deyib.
Tramp isə onun siyasətlərinin daha yüksək qiymət artımlarına səbəb ola biləcəyi fikrini rədd edib və prezidentliyi dövründə inflyasiyanı aşağı salmaq üçün çalışacağını bildirib. Birinci prezidentlik müddətində Çin idxalatının bir qisminə tariflər tətbiq etməsinə baxmayaraq, bu, inflyasiyada əhəmiyyətli bir artıma səbəb olmadı. Lakin iqtisadçılar hesab edirlər ki, bu dəfə onun tarif planı daha genişmiqyaslıdır və qiymət artımı ehtimalı daha yüksəkdir.
