Ailə başçısını itirən şəxslərin sosial müdafiəsi məqsədilə dövlət tərəfindən ailə başçısını itirməyə görə pensiya ödənilir.
Qanunvericilikdə bu pensiya yalnız müəyyən kateqoriyadan olan ailə üzvlərinə şamil olunur və onun verilməsi üçün konkret qaydalar mövcuddur.
Kimlər pensiya almaq hüququna malikdir?
Vəfat etmiş şəxsin əmək qabiliyyəti olmayan ailə üzvləri bu pensiyadan yararlana bilərlər.
Xüsusilə:
Vəfat etmiş şəxsin 18 yaşına çatmamış övladları;
Əgər övlad 18 yaşdan sonra əyani formada təhsil alırsa, bu halda 23 yaşınadək pensiya hüququ saxlanılır;
18 yaşınadək əlilliyi müəyyən edilmiş və bu əlillik 18 yaşdan sonra da davam edən övladlar isə əlillik müddətində ailə başçısını itirməyə görə pensiya ilə təmin olunurlar.
Pensiya kapitalı vərəsələrə verilirmi?
Hazırkı qanunvericilikdə vəfat etmiş şəxsin pensiya kapitalının birdəfəlik şəkildə vərəsələrə ödənilməsi nəzərdə tutulmayıb. Yəni bu vəsait avtomatik olaraq miras kimi paylaşdırılmır. Pensiya yalnız qanunla müəyyən edilmiş şəxslərə və müraciət əsasında təyin edilir.
Müraciət və sənədləşmə prosesi necə aparılır?
Əgər əmək qabiliyyəti olmayan ailə üzvləri barədə məlumatlar dövlət qurumlarının elektron məlumat bazalarında mövcuddursa, əlavə sənəd təqdim olunmadan sistem vasitəsilə həmin şəxslər müəyyən edilir və proses avtomatik həyata keçirilir.
Məlumatlar elektron bazalarda əksini tapmadığı hallarda isə:
Şəxslər Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun yerli bölmələrinə;
və ya istənilən DOST mərkəzinə müraciət etməklə ailə başçısını itirməyə görə pensiya hüququndan yararlana bilərlər.
Bu mexanizmin əsas məqsədi ailə başçısını itirdikdən sonra gəlir imkanları azalan ailələrin sosial təminatını gücləndirmək və onların minimum maddi ehtiyaclarını qarşılamaqdır.
Qeyd edək ki, pensiyanın təyin olunması üçün müraciət vaxtında edilməli və qanunla müəyyən edilmiş şərtlərə əməl olunmalıdır.
