Elektrikli avtomobil (EV) bazarının sürətli yüksəlişi göz qabağındadır, lakin bu inqilabın əsl qalibi kim olacaq? Cavab, batareya texnologiyalarındakı son irəliləyişlərdə gizlənir. Xüsusilə, “solid-state” batareyalar, EV sənayesinin gələcəyini dəyişdirməyə namizəddir.
Lityum-ion batareyaları indiki EV-lərin əsasını təşkil etsə də, onların məhdudiyyətləri göz qabağındadır: yanğın riski, uzun şarj müddəti və məhdud enerji sıxlığı. “Solid-state” batareyalar isə bu problemləri aradan qaldırmağa vəd edir. Onlar maye elektrolit əvəzinə bərk elektrolitdən istifadə edir, bu da daha təhlükəsiz və daha sıx enerji saxlamağa imkan verir.
Bəs, kim bu inqilabın lideri olacaq? Son xəbərlərə görə, bir neçə avtomobil istehsalçısı və texnologiya şirkəti bu sahədə ciddi irəliləyişlər əldə edib.
- Toyota: “Solid-state” batareyalar sahəsində ən iddialı oyunçulardan biridir. Onlar 2027-2028-ci illərdə bu texnologiyanı kütləvi istehsala çıxarmağı planlaşdırırlar. Toyota, bu batareyaların EV-lərin məsafəsini iki dəfə artıracağını və şarj müddətini əhəmiyyətli dərəcədə azaldacağını iddia edir.
- QuantumScape: Bu startap, “solid-state” batareyalar üzərində illərdir çalışır və Volkswagen tərəfindən dəstəklənir. Onlar, batareyalarının lityum-ion batareyalarından daha təhlükəsiz və daha səmərəli olduğunu sübut edən test nəticələri açıqlayıblar.
- Samsung SDI və LG Energy Solution: Cənubi Koreya batareya nəhəngləri də bu yarışda geri qalmırlar. Onlar, öz “solid-state” batareya prototiplərini nümayiş etdiriblər və gələcəkdə bu texnologiyanı kütləvi istehsala çıxarmağı hədəfləyirlər.
- Çinli Batareya İstehsalçıları: Çin, batareya istehsalında dünya lideridir. CATL və BYD kimi şirkətlər də “solid-state” batareyalar üzərində intensiv şəkildə çalışırlar və bu sahədə rəqabəti daha da qızışdırırlar.
Bu yarışda qalib gələn şirkət, EV bazarında böyük üstünlük əldə edəcək. Lakin, “solid-state” batareyaların kütləvi istehsalı hələ də bir çox texniki və iqtisadi çətinliklərlə üzləşir. İstehsal xərclərinin azaldılması, materialların davamlılığı və təhlükəsizlik standartlarının təmin edilməsi kimi məsələlər həll edilməlidir.
Azərbaycan üçün bu texnoloji yarışın nəticələri böyük əhəmiyyət kəsb edir. EV infrastrukturunun inkişafı və bu sahədə investisiyaların cəlb edilməsi, ölkənin enerji təhlükəsizliyini və iqtisadi inkişafını gücləndirə bilər. “Solid-state” batareyaların kütləvi istehsalı, Azərbaycanın EV bazarında yeni imkanlar yaratmasına səbəb ola bilər.
Bu, sadəcə bir texnoloji irəliləyiş deyil, həm də sənayenin gələcəyini dəyişdirəcək bir inqilabdır. Və bu inqilabın qalibi, EV-lərin gələcəyini müəyyən edəcək.
