Avrozonada inflyasiya ötən ay gözlənilmədən yumşaq olan xidmətlər qiymətləri fonunda Avropa Mərkəzi Bankının (ECB) hədəfindən aşağı düşüb.
Banker.az xəbər verir ki, bu isə qlobal ticarət gərginliklərinin uzunmüddətli qiymət təzyiqlərini artırmasına baxmayaraq, gələcəkdə pul siyasətinin yumşaldılacağı gözləntilərini dəstəkləyir.
Avrodan istifadə edən 20 ölkədə istehlak qiymətləri inflyasiyası may ayında əvvəlki ayın 2.2%-dən 1.9%-ə enib. Bu, enerji qiymətlərinin azalması və xidmətlərdə kəskin inflyasiya enişi nəticəsində 2%-lik gözləntilərdən də aşağı olub.
Avropa İttifaqının statistika agentliyi Avrostat bildirir ki, daha diqqətlə izlənilən baza inflyasiya göstəricisi (yəni dəyişkən yanacaq və ərzaq qiymətləri istisna olunmaqla hesablanan inflyasiya) isə 2.7%-dən 2.3%-ə enib. Bu göstəricinin azalması da xidmətlərdəki qiymət artımının 4.0%-dən 3.2%-ə yavaşlaması ilə bağlıdır.
ECB ötən ilin iyun ayından bəri faiz dərəcələrini yeddi dəfə azaldıb. Maaş artımının zəifliyi, enerji qiymətlərinin ucuzlaşması, avronun möhkəmlənməsi və iqtisadi artımın zəifliyi fonunda bu gün daha bir faiz endirimi demək olar ki, tam qiymətlənib. Bu amillər inflyasiyanın azalması istiqamətində siqnal verir.
“Xidmətlər sahəsində aydın deflyasiya meyilləri nəzərə alındıqda, ECB-nin bu cümə axşamı faizləri azaltması asan ehtimaldır və ilin sonrakı dövrlərində əlavə yumşalma da baş verə bilər,” – deyə “Oxford Economics”dən Rikardo Marçelli Fabiani bildirib.
Qiymət təzyiqləri o qədər zəifdir ki, bəzi iqtisadçılar inflyasiyanın bu il ECB-nin 2%-lik hədəfinin altına enməyə davam edəcəyini və yalnız 2026-cı ildən etibarən yüksəlməyə başlayacağını proqnozlaşdırır.
“May ayında əsas inflyasiyanın 2.3%-ə, ümumi inflyasiyanın isə 1.9%-ə enməsi inflyasiya hədəfinin aşağısında qalma riskinin hələ də aktual olduğunu açıq şəkildə göstərir,” – deyə ING iqtisadçısı Bert Kolyeyn bildirib.
İnvestorlar hesab edirlər ki, ECB iyunda faizləri 2%-ə endirdikdən sonra fasilə verəcək və yalnız payızda əlavə bir endirim edəcək. Bununla belə, investorlar sonradan daha bir faiz endiriminin – yəni depozit faizinin 1.5%-ə qədər endirilməsinin – təxminən 30% ehtimalla baş verə biləcəyini düşünürlər.
Faiz dərəcələri hazırda iqtisadi artımı nə stimullaşdıran, nə də zəiflədən “neytral” səviyyədədir. Bu isə bəzi mütəxəssislər üçün ABŞ-ın qeyri-müəyyən ticarət siyasətinin iqtisadi artım və qiymətlərə təsirini izləmək üçün gözləmə mövqeyi tutmaq arqumentidir.
Avro ABŞ dolları qarşısında bu xəbərdən sonra 0.45 faiz ucuzlaşıb. FOTO: PAŞA Kapital (M15)
Pul siyasətində “şahin” mövqedə olanlar isə qeyri-adi yüksək geosiyasi gərginliklər fonunda inflyasiyanın yaxın zamanda yenidən arta biləcəyi barədə xəbərdarlıq edirlər.
Ticarət müharibəsi, tariflərin artırılması, qloballaşmadan uzaqlaşma və şirkətlərin dəyər zəncirlərinin yenidən qurulması qiymətlərin artmasına səbəb ola bilər.
Bundan əlavə, əmək qabiliyyətli əhalinin azalması və müdafiə ilə iqlim dəyişikliyi sahələrinə edilən investisiyalar da inflyasiya təzyiqlərini artıra bilər.
Bu ziddiyyətli meyillərin ECB siyasətinə necə təsir göstərəcəyi hələlik aydın deyil. Lakin ECB adətən inflyasiyanı orta müddətli dövrdə – yəni 1-2 illik zaman kəsiyində – hədəf aldığı üçün qısamüddətli qiymət dəyişkənliklərinə reaksiya verməyə tələsmir.
