MBA (ing. Master of Business Administration – “biznes inzibatçılığı magistrı”) – biznes məktəblərində əldə edilən prestijli ixtisas dərəcəsidir.

MBA proqramı kommersiya şirkətlərində orta və yüksək səviyyəli menecerlərin hazırlanmasına yönəlir. Tələbələrə tətbiqi biznes bacarıqları öyrədilir, məsələn: korporativ maliyyə menecmenti, kadrların idarə edilməsi, “soft skills” – biznesin idarə edilməsi üzrə xüsusi biliklər (proqramın ixtisasından asılı olaraq dəyişir).

MBA diplomu yüksək maaşlı iş tapmaq şansını artırır, o cümlədən peşəkar əlaqələri genişləndirir.

Nüanslar

MBA proqramının bir neçə növü var:

Executive MBA (EMBA). Bu, yüksək səviyyəli rəhbərlər – geniş idarəetmə təcrübəsi olan baş direktorlar və direktorlar müavinləri üçün kursdur.

Doctor of Business Administration (DBA). Proqram biznes sahibləri, səhmdarlar, idarə heyəti üzvləri üçün nəzərdə tutulub.

Tarix

Dünyada ilk dəfə olaraq 1901-ci ildə ABŞ-da Dartmut kollecinin məzunları MBA dərəcəsi alıblar. Tələbələr Kommersiya Elmləri Magistr proqramı üzrə təhsil almışlar – bu, müasir MBA kurslarının prototipidir. Artıq 1906-cı ildə Bostonda ilk Harvard Biznes Məktəbi meydana çıxdı. Ondan sonra ABŞ-da Uorton, Stenford və digər məşhur məktəblər yarandı. Rusiyada biznes təhsili 1988-ci ildə Rusiya İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin Ali ticarət Məktəbində açıldı.

Tənqid

Bəzi ekspertlərin fikrincə, MBA təhsili alanların əksəriyyəti çox maraqlı öyrənmə prosesinə baxmayaraq, bu proqramın verdiyi ən dəyərli şey işgüzar əlaqələrdir. Biznes-məktəbin diplomu nəinki uğurlu karyeraya zəmanət vermir, hətta bəzən işə düzəlmə prosesini çətinləşdirir, çünki namizədin maaş tələbləri artır.