Sürətli likvidlik əmsalı (Quick ratio)

Sürətli likvidlik əmsalı (quick ratio, acid-test ratio) təşkilatın likvid aktivlərin satılması hesabına öz qısamüddətli borc öhdəliklərini yerinə yetirmək imkanını xarakterizə edir. Bununla yanaşı, bu halda likvid aktivlərə həm pul vəsaitləri, həm qısamüddətli maliyyə yatırımları, həmçinin qısamüddətli debitor borcları aiddir. Cari likvidlik əmsalı ilə yanaşı sürətli likvidlik əmsalı da dünya təcrübəsində geniş yayılıb.

Sürətli likvidlik əmsalı likvid aktivlərin qısamüddətli öhdəliklərə bölünməsi yolu ilə hesablanır:

Sürətli likvidlik əmsalı = (Pul vəsaitləri + Qısamüddətli maliyyə yatırımları + Qısamüddətli debitor borcları) / Qısamüddətli öhdəliklər

Digər versiyaya görə:

Sürətli likvidlik əmsalı = (Cari aktivlər – Ehtiyatlar) / Qısamüddətli öhdəliklər

Ehtiyatlar nisbətən az likvid aktivlər hesab olunur. Bundan əlavə, onları pullara çevirməyin çətin olduğu düşünülür, bu səbəbdən də istənilən halda hesablanmada iştirak etmirlər.

Sürətli likvidlik əmsalı nə qədər yüksəkdirsə, şirkətin maliyyə vəziyyəti bir o qədər yaxşıdır. 1,0 və daha yüksək norma hesab olunur. Eyni zamanda, dəyər müxtəlif sahələrdə fərqlənə bilər. Əmsalın dəyəri 1-dən aşağı olduqda likvid aktivlər qısamüddətli öhdəlikləri qarşılamır, bu isə o deməkdir ki, ödəmə qabiliyyətinin itirilməsi riski mövcuddur ki, bu da investorlar üçün mənfi siqnaldır.