Microsoft, süni intellektin (Sİ) hansı peşə sahələrinə və iş tapşırıqlarına daha çox təsir etdiyini araşdıran genişmiqyaslı bir tədqiqatın nəticələrini dərc edib.
Tədqiqat çərçivəsində analitiklər Copilot ilə aparılmış 200 mindən çox anonimləşdirilmiş işgüzar dialoqu təhlil ediblər. Məqsəd – süni intellektin gündəlik işə necə və harada real təsir göstərdiyini müəyyənləşdirmək olub.
Ən çox təsir edəcək sahələr:
Tədqiqatın nəticələrinə görə, ən çox təsirə məruz qalan sahələr bunlardır:
- Tərcüməçilər
- Tarixçilər
- Jurnalistlər
- Media mütəxəssisləri
- Müştəri xidmətləri üzrə məsləhətçilər
- Satış üzrə mütəxəssislər
Bundan əlavə, proqramçılar, data analitikləri və ümumiyyətlə İT sahəsində çalışanlar da süni intellektin təsir dairəsinə düşür — bu sahələrdə AI Applicability Score (yəni Sİ uyğunluq dərəcəsi) yüksəkdir.
Copilot-un ən çox yerinə yetirdiyi tapşırıqlar:
Tədqiqatda göstərilir ki, Copilot istifadəçilərə daha çox:
- məlumat axtarışında,
- yazı hazırlamaqda,
- ünsiyyət qurmaqda
kömək edir.
Qırmızı zolaqlar — istifadəçilərin Sİ-dən gözləntiləri,
Mavi zolaqlar — Copilot-un faktiki etdikləri.
Bunun əksinə olaraq, fiziki əmək, təmir və s. kimi tapşırıqlar Copilot-da çox nadir hallarda yer alır.
Az təsirə məruz qalan sahələr:
Fiziki əməyə, insanlara birbaşa qulluq göstərməyə, təmizliyə və ya əllə yerinə yetirilən işlərə əsaslanan peşələr, məsələn:
- baxıcılar,
- təmizlikçilər,
- usta və istehsalat işçiləri
kimi sahələr demək olar ki, süni intellektdən təsirlənməyib. Onların uyğunluq göstəricisi (AI Applicability Score) sıfıra yaxındır.
İnsanı əvəz etmir, tamamlayır
Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, istifadəçilərin qoyduğu tapşırıqlarla Sİ-nin real fəaliyyəti arasında 40% hallarda fərq var. Yəni süni intellekt daha çox:
- köməkçi rolunda çıxış edir,
- məsləhət verir,
- fikrin formalaşdırılmasına kömək edir,
- materialların hazırlanmasını sürətləndirir,
amma birbaşa insanın yerini tutmur.
Maaş və təhsil səviyyəsi ilə əlaqəsi yoxdur
Tədqiqat göstərir ki, süni intellektin peşəyə təsir dərəcəsi:
- nə maaşla,
- nə də təhsil səviyyəsi ilə
birbaşa bağlı deyil. Ən çox təsir edilən sahələr — bilik və ünsiyyətə əsaslanan peşələrdir, fiziki bacarıq tələb edənlər deyil.
Nəticə: Sİ insanı əvəz etməyəcək, lakin dəyişiklik gətirəcək
Müəlliflər bildirirlər ki, süni intellektin insanları kütləvi şəkildə əvəz etməsi qaçılmaz deyil. Daha real ssenari — texnologiyanın insan əməyini tam əvəz etmədən, onu tamamlamasıdır.
Bunu bankomatların bank işçilərini tamamilə əvəz etməməsi ilə müqayisə etmək olar: texnologiya peşələrin strukturunu dəyişəcək, amma tamamilə yox etməyəcək.
