18 iyun 2020-ci il tarixində Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin baş ofisində qurumun prezidenti, Milli Məclisin deputatı Novruz Aslanov onlara dəstək verən şirkətlərin nümayəndələri ilə şəxsən görüşüb, Cəmiyyətin 100 illik yubiley medalını təqdim edib.
Məhdud sayda hazırlanan fəxri medallardan biri məhz PAŞA Həyat şirkətinə təqdim olunub. Çünki yarandığı gündən ölkənin lider həyat sığortası şirkəti öz üzərinə götürdüyü sosial məsuliyyəti əsas tutaraq, cəmiyyət quruculuğu yönümlü layihələrə maksimum dəstək verməyə çalışıb. Bu illər ərzində şirkətin ən önəmli tərəfdaşlarından biri məhz Qırmızı Aypara Cəmiyyəti olub. Artıq uzun illər davam edən dayanıqlı əməkdaşlıq çox faydalı və səmərəli səmtdə həyata keçirilir.
Tarixə ekskurs edək. 100 il öncəni seyr edək.
Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti 1920-ci il mart ayının 10-da təsis edilib. Milli Cəmiyyət müsəlman şərqində ilk Demokratik Respublika olan Azərbaycan Cümhuriyyətinin (1918-1920) varislərindən sayılır. Milli Cəmiyyətin yaradılmasının təşəbbüskarı Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyətinin hərbiyyə (müdafiə) naziri əvəzi, məşhur tarixi şəxsiyyət, General-Leytenant Əliağa Şıxlinski olub. O zaman Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyətinin Xarici İşlər Naziri Fətəli Xan Xoyski də Milli Qızıl Aypara Cəmiyyətinin yaradılmasının ən yaxın dəstəkçilərindən biri olub. Milli Qızıl Aypara Cəmiyyəti müharibə şəraitində vətənin hərbi idarəsinə yardım etmək, zərər çəkən Respublika əhalisinə dəstək verməyi öz üzərinə götürmüşdür. Ümumiyyətlə, Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Hərəkatı ilk yarandığı gündən bu günədək əsas məqsədi müharibə şəraitində yaralı əsgərlərə və müharibədə iştirak etməyən hər bir mülki şəxsə yardım etməkdir.
1920-ci ilin məlum aprel hadisələrindən sonra (Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyətinin Sovet ordusu tərəfindən işğalı) bolşeviklərin lideri Vladimir İliç Leninin müvafiq tapşırığı əsasında Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinə məxsus olan bütün əmlak alınaraq dövlətə təhvil verilmişdir. 1922-ci ilədək Azərbaycanda formal olaraq Kuznetsov adlı bir şəxsin rəhbərliyi ilə Rusiya Qızıl Xaç Cəmiyyətinin nümayəndəliyi fəaliyyət göstərmişdir. 1922-ci ilin oktyabr ayında Azərbaycan Sovet Respublikasının Xalq Komissarları Şurasının qərarı ilə yenidən Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti (Hilal Əhmər) yaradılmışdır. Kuznetsova isə bu Cəmiyyətə nəzarət etmək tapşırılmışdır. Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti 1925-1991-ci illər ərzində Ümumittifaq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətləri Birliyinin üzvü kimi humanitar fəaliyyətini davam etdirmişdir.
1991-ci ildə Sovetlər Birliyi dağıdıldıqdan sonra yenidən müstəqilliyə qovuşan Azərbaycan Respublikası özünün Milli Qızıl Aypara Cəmiyyətinə də Beynəlxalq Standartlara uyğun şəkildə müstəqillik vermişdir. Digər bir tərəfdən də bu dövrlərdə (hələ 1988-ci ildən başlayaraq) gənc, müstəqil Azərbaycan Respublikası torpaq iddiası ilə çıxış edən qonşu Ermənistan Respublikası tərəfindən 20% torpaqlarının işğalına məruz qaldı. Hələ 1992-ci ildə Xocalı Soyqırımından dərhal sonra Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi özünün mandatına uyğun olaraq Azərbaycana gəlmiş və burada nümayəndəliyini yaratmışdır. Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti ilə tərəfdaş qismində humanitar fəaliyyətlər həyata keçirməyə başlamışdır. 1992-1995-ci illər ərzində Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinin vasitəsi ilə 600-dək vətəndaşımız erməni əsirliyindən azad edilib vətənlərinə qaytarıldı. Bu proses bu günədək də davam edir. Məlum müharibə Ermənistan Respublikasında tarixi torpaqlarında yaşayan 300 minədək soydaşımızın oradan qovulması ilə qaçqın və işğal olunmuş 20% Azərbaycan torpaqlarından 700 minədək vətəndaşımızın köçürülməsi ilə məcburi köçkün statusunu almışdır. Bu çətin anlarda İran və Türkiyə Qızıl Aypara Cəmiyyətlərinin Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinə və ümumiyyətlə Azərbaycan Dövlətinə dəstəyi böyük olub. Digər ölkələrin də Milli Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətləri də Azərbaycanın bu dar günündə öz yaxın dəstəyini vermişdir. İran və Türkiyə Milli Qızıl Aypara Cəmiyyətləri sayı 100 minlərlə ölçülən qaçqın və məcburi köçkünlərimizə sığınacaq olaraq çadır şəhərcikləri yaratmış və vətəndaşlarımızın gündəlik tələbatlarını ödəmişlər. Humanitar böhranın miqyasını görən Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti yardım üçün Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətləri Federasiyasına rəsmi müraciət etmişdir. Müraciətə 1994-cü ildə müsbət cavab gəlmişdir. Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətlərinin Federasiyası Azərbaycanda nümayəndəliyini yaradaraq bütün qaçqın və məcburi köçkün şəhərciklərinin idarəolunması və təmin olunması işini öz üzərinə götürmüşdür. Sözsüz ki, o uzun və keşməkeşli illər ərzində burada Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin də rolu əvəzolunmaz olub.
Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyətinin Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi tərəfindən müstəqil, neytral və qərəzsiz təşkilat kimi rəsmən tanınması, həmçinin Milli Cəmiyyətimizin Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətlərinin Federasiyasının daimi bərabərhüquqlu üzvü olması üçün dövlətin özünün təşkilatı rəsmən tanıması lazım idi. Bu niyyətlə də 1994-cü il 25 noyabr tarixində Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 926 nömrəli qərarı qəbul edildi. Bu qərara əsasən Azərbaycan Respublikası özünün Milli Qızıl Aypara Cəmiyyətini ölkə ərazisində fəaliyyət göstərən Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Hərəkatına aid olan yeganə rəsmi humanitar qurum kimi tanımışdır. Bu qərardan sonra Milli Qızıl Aypara Cəmiyyətimiz öncə 1995-ci ilin noyabr ayının 1-də Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi tərəfindən rəsmən tanındı və elə həmin ayın 27-də Beynəlxalq Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Cəmiyyətlərinin bərabərhüquqlu üzvü seçildi.
