ABŞ dolları cümə günü təxminən 7%-lik illik artıma doğru irəliləyir, Yaponiyanın yeni isə ardıcıl dördüncü il də itki ilə üzləşib. Treyderlər güclü ABŞ iqtisadi artımının Federal Ehtiyat Sistemini 2025-ci ilin sonuna qədər faiz dərəcələrinin azaldılmasında ehtiyatlı olmağa vadar edəcəyini gözləyirdilər.
Banker.az (İnvestisiya)xəbər verir ki, ABŞ dollarının altı əsas rəqiblərinə qarşı dəyərini ölçən Dollar İndeksi (DXY) 0.08% artaraq 108.06 səviyyəsinə çatıb. Bu, 2.2%-lik aylıq artıma yaxınlaşmaq deməkdir və 2025-ci ili 6.6%-lik yüksəlişlə bağlamağa hazırlaşırdı.
Dollar həmçinin bu ay yeni qarşısında 5.5%, 2024-cü ildə isə zəifləmiş Yapon valyutasına qarşı 11.8%-lik yüksəlişə yaxınlaşırdı. Avro isə ikiillik minimum səviyyələrinə düşüb.
FED sədri Cerom Pauell bu ayın əvvəlində ABŞ Mərkəzi Bankının rəsmi şəxslərinin “daha çox faiz endirimləri ilə bağlı ehtiyatlı davranacağını” bildirmişdi.
ABŞ iqtisadiyyatı həm də Prezident seçilmiş Donald Trampın təsirini hiss edəcək. Tramp iqtisadçılar tərəfindən həm iqtisadi artıma, həm də inflyasiyaya təsir göstərə biləcək derequlyasiya, vergi endirimləri, tarif artımları və daha sərt immiqrasiya siyasəti təklif edib.
Bu arada treyderlər Yaponiya Bankının monetar siyasətini yumşaq saxlayacağını və Avropa Mərkəzi Bankının (ECB) faiz dərəcələrini daha da azaldacağını gözləyirdilər.
Yeni cümə günü iyuldan bəri görünməyən səviyyələrdə, yəni 1 dollar üçün 157.75 səviyyəsində qərarlaşıb, avro isə 1.042 dollar səviyyəsində ticarət olunurdu. Dekabrın 18-də müşahidə olunan 1.04 dollar minimumuna yaxın idi.
Treyderlər 2025-ci ildə ABŞ-ın faiz dərəcələrinin 37 baza bəndi azaldılmasını gözləyirlər. Pul bazarlarında iyun ayına qədər heç bir azalma tam şəkildə qiymətləndirilməyib. O vaxta qədər isə ECB-nin depozit dərəcəsini tam faiz bəndi azaldaraq 2%-ə endirəcəyi proqnozlaşdırılır, çünki avrozonada iqtisadiyyat zəifləyir.
Yaponiya Bankı bu ay faiz artırımından imtina etdi. BOJ sədri Kazuo Ueda, Trampın siyasəti ilə bağlı aydınlıq gözləməyə üstünlük verdiyini qeyd etdi və ABŞ-ın tariflərinin qlobal ticarətə təsir edəcəyindən artan narahatlıqları vurğuladı.
Hazırda ABŞ səhmlərinin qlobal indekslərdə üstünlük təşkil etməsi, həmçinin Asiya və Avropada zəif valyutaların ixracatçıları dəstəkləməsi, ABŞ-ın daha sərt monetar siyasətinin qlobal səhmlərə təsirini məhdudlaşdırır.
MSCI-nin qlobal səhmləri əhatə edən geniş indeksi cümə günü 0.1% yüksələrək həftəlik 1.5%-lik artım tempini qoruyub saxladı. Uol-Stritin S&P 500 indeksi həftəlik 1.8%-lik qazancı hədəfləyir.
Fyuçers ticarəti S&P indeksinin Nyu-York sessiyasına təxminən 0.4% aşağı başlamasını göstərir.
MSCI-nin Yaponiyadan kənar Asiya-Sakit okean səhmlərini əhatə edən geniş indeksi həftəlik 1.5%-lik artıma doğru irəliləyirdi, Tokio Nikkei indeksi həftəni 2% yüksəlişlə bağladı.
Avropa səhmləri isə geridə qalırdı. Stoxx 600 indeksi cümə günü sabit qaldı və həftəlik 0.3% yüksəldi.
Analitiklər qeyd edirlər ki, investorlar bayramdan qayıtdıqca və Trampın dövründə artan ABŞ inflyasiyasının Uol-Stritdə dəyərləndirilən səhmlər üçün yaratdığı riskləri yenidən qiymətləndirdikcə səhmlərin istiqaməti dəyişə bilər.
“Bu öküz bazarında bəzi yüksəliş potensialı qalsa da, bu məhduddur,” deyə Pictet Asset Management-in baş strategisti Luka Paolini bildirib.
“Andiçmə (Trampın) günü potensial dönüş nöqtəsidir və bütün (ehtimal edilən) müsbət xəbərlər artıq qiymətə daxil olacaq,” Paolini əlavə edib.
Borclar bazarında daha yüksək ABŞ faiz gözləntiləri 10 illik xəzinə istiqrazlarının gəlirliliyini cümə günü mayın əvvəllərindən bəri ən yüksək səviyyəyə – 4.611%-ə yüksəltdi.
Faiz dərəcəsi proqnozlarını izləyən ikiillik xəzinə istiqrazlarının gəlirliliyi isə təxminən 4.34% səviyyəsində ticarət edilirdi.
ABŞ-da borc bazarı trendləri avrozonada da gəlirliliyi artırdı. Almaniyanın 10 illik əsas istiqrazlarının gəlirliliyi cümə günü 7 baza bəndi yüksələrək 2.392%-ə çatdı.
Bazarların digər istiqamətlərində isə qızıl qiymətləri 0.3% ucuzlaşaraq unsiyası 2 626 dollara düşdü. Bu il 27%-lik artımla 2011-ci ildən bəri ən güclü illik performansı göstərirdi, çünki geosiyasi və inflyasiya ilə bağlı narahatlıqlar bu təhlükəsiz aktivə tələbi artırmışdı.
Neft qiymətləri də həftəlik artım nümayiş etdirirdi. Çin, dünyanın ən böyük xam neft idxalçısı, iqtisadi stimullaşdırma tədbirləri ilə bağlı xəbərləri gözləyirdi. Brent markalı xam neftin fyuçersləri gün ərzində 0.7% bahalaşaraq bir barel üçün 73.78 dollara yüksəldi və həftəlik 1.1% artdı.
