13 C
Baku
Friday, November 22, 2024
Home Məqalələr Ümumi iqtisadi məqalələr Ticarət balansı. Nədir, Nə deməkdir?

Ticarət balansı. Nədir, Nə deməkdir?

0
Ticarət balansı. Nədir, Nə deməkdir?

Ticarət balansı (Trade deficit)- bir ölkənin (digər ölkələrlə) mal alqı-satqısının (ixrac,idxal) balansıdır.

İxracat miqdarı, xaricə satılan malların dəyərlərinin toplamına, İdxal miqdarı isə xaricdın ölkəyə girən malların dəyərləri toplamına bərabərdir. Buna əsaslanaraq, Ticarət balansı (Xarici ticarət balansı) ixrac ilə idxal arasındakı münasibətdir.

Ölkənin ixracı, idxalından böyükdürsə, təmiz (net) ixracat 0-dan böyük olar və bu halda ölkənin xarici ticarət balansı artmış olar (müsbət balans). Bir sözlə Ticarət balansı müsbət olar. Əks halda isə, ölkə ixracı, idxaldan kiçik olarsa, təmiz (net) ixrac 0-dan kiçik olar. Bu halda ölkənin xarici ticarət açığı olar. Yəni ticarət balansi mənfi olar.

Müsbət ticari balans ölkənin istehsal etdiyi məhzulların dunya bazarında tələbinin yüksək olmasının göstəricisidir. Mənfi ticari balans isə ondan xəbər verir ki, ölkə özu istehsal etdiyi məhzuldan əlavə xarici məhzullara da ehtiyac duyur. ABŞ, Böyük Britaniya kimi ölkələrdə mənfi ticari balans, inflyasiyanı saxlamağa kömıklik edir.

Ölkənin ixrac və idxal dəyərlərinin bir-birinə bərabər olması halında, ticarət balansı yaranır və xarici ticarət balansda olmuş sayılır.

Məlumat: Amerika Birləşmiş Ştatlarında ticarət balansı 2006ci ildə (məlumat: Bureau of Economic Analysis) 835 966 milyon dollar həcmində olmuşdur (əsasən ucuz Asiya və Meksikan mallarından eləcə də xammalından istifadə hesabına).