Yaponiya Bankı 24 yanvar tarixində iqtisadiyyatın sabit 2%-lik inflyasiya və əməkhaqqı artımına əsaslanan iqtisadi inkişaf hədəfinə doğru sabit irəliləyiş nümayiş etdirməsi ilə oktyabr 2008-ci ildən bəri ən yüksək səviyyəyə faiz dərəcələrini qaldırdı.
Banker.az xəbər verir ki, Yaponiyanın mərkəzi bankı uçot faiz dərəcəsi hədəfini 0.25%-dən 0.50%-ə qaldırdı və mart ayında dünyanın yeganə mənfi faiz siyasətinə son qoyduqdan sonra üçüncü dəfə faiz artırmış olur. Bank iyul ayında faiz dərəcəsini 0.25%-ə qaldırmış və həmin səviyyədə saxlamışdı.
Qərar qəbul edənlər üçün əsas amillərdən biri ABŞ-ın prezidenti Donald Trampın siyasəti ilə bağlı daha çox aydınlıq əldə etmək idi. Yaponiya Bankı onun andiçmə mərasimi və bu həftə verdiyi sərəncamların bazarlara təsirini müşahidə etmək istəyirdi. Trampın vəzifəyə qayıdışından sonra Yaponiya səhm bazarı və yenin nisbətən sakit qalması fonunda cümə günü faiz artırmaq üçün əlverişli şərait yarandı.
“Yaponiya Bankının iqtisadi və inflyasiya proqnozlarının reallaşma ehtimalı artır,” deyə bank bəyanatda bildirdi. Mərkəzi bank, əgər iqtisadiyyat və inflyasiya öz proqnozlarına uyğun inkişaf edərsə, faiz dərəcələrini daha da artıracağını qeyd edib.
Bu qərar bazar iştirakçıları tərəfindən də gözlənilirdi, çünki BOJ-un rəhbəri Kazuo Ueda və onun müavinlərindən birinin son açıqlamaları yanvar ayında faiz artımı ehtimalını demək olar ki, tamamilə artırmışdı. Hər iki şəxs bildirib ki, mərkəzi bankın idarə heyəti cümə günü başa çatan iki günlük iclasda monetar siyasətin sərtləşdirilməsini müzakirə edəcək.
Bankın daha çox faiz artımı axtarışında olması Yaponiya dövlət istiqrazlarının gəlirlərini yüksəltdi. Siyasətə həssas iki illik dövlət istiqrazlarının gəliri müvəqqəti olaraq 0.725%-ə çataraq oktyabr 2008-ci ildən bəri ən yüksək səviyyəyə yüksəldi, 10 illik dövlət istiqrazlarının gəliri isə 1.235%-ə yüksəldi.
Faiz artımı elanından sonra yen dəyər itirsə də, sonradan sabitləşdi və dollar qarşısında 155.10 səviyyəsində ticarət olundu. Faiz qərarından əvvəl isə təxminən 156 yen idi. Nikkei Səhm İndeksi isə elan sonrası qazanc və itkilər arasında dəyişdi.
“Mizuho Securities”in iqtisadçısı Yusuke Matsuo bu gün mətbuata açıqlamasında bildirib ki, Yaponiya Bankı keçmişdə olduğu kimi təxminən hər altı aydan bir faiz artırmağı düşünəcək, lakin maliyyə mühitindəki dəyişikliklərə uyğun olaraq çevik qalacaq. Broker şirkəti növbəti sərtləşmənin ya iyul, ya da sentyabr ayında baş verəcəyini proqnozlaşdırır.
“0.75%-ə qədər növbəti faiz artımı son 30 ildə ən yüksək bir səviyyədir və daha diqqətli düşünməyi tələb edir, buna görə sentyabr artımı ehtimalı bir qədər daha yüksəkdir,” Matsuo qeyd etdi.
Cümə günü dərc olunan rüblük proqnozda BOJ-un siyasət heyəti, mövsimi ərzaq qiymətləri istisna olmaqla istehlak inflyasiyasının 2025-ci ilin martında bitən il ərzində 2.7%-ə çatacağını gözləyir. Bu, oktyabr proqnozunda göstərilən 2.5%-lə müqayisədə artım deməkdir.
Hesabat göstərir ki, bu inflyasiya göstəricisinin 2026-cı ilin martında bitən il ərzində 2.4%, növbəti il isə 2% səviyyəsində artacağı gözlənilir.
BOJ, əsas inflyasiyanın üçillik proqnoz dövrünün ikinci yarısında, 2027-ci ilin martına qədər, bankın qiymət hədəfinə uyğun səviyyəyə çatacağını gözləyir.
Bankın idarə heyəti, hazırkı maliyyə ilində Yaponiyanın iqtisadiyyatının 0.5% artacağını proqnozlaşdırır ki, bu da əvvəlki 0.6%-lik artım proqnozu ilə müqayisədə azdır. 2026-cı ilin martında və növbəti ildə isə müvafiq olaraq 1.1% və 1% artım proqnozlaşdırılır.
