Beynəlxalq Hesablaşmalar Bankının (BHB) təxminlərinə görə, dünyanın bir çox mərkəzi bankları yaxın illərdə öz rəqəmsal pullarını buraxmaq fikrində deyillər, lakin bu məsələni aktiv şəkildə öyrənməyə davam edirlər.
Bu haqda, BHB tərəfindən 8 yanvar tarixində çərşənbə axşamı günü dərc edilən araşdırmanın nəticələri xəbər verir. Mərkəzləşdirilmiş rəqəmsal valyutaların emissiyası ilə bağlı planların tədqiqatı (central bank digital currencies, CBDC) müxtəlif ölkələrin 63 mərkəz bankı arasında həyata keçirilmişdi.
Banker.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, bu tədqiqatda iştirak etmiş mərkəzi bankların payına ÜDM-un 90%-ni, dünya əhalisinin isə 80%-i düşür. Qeyd edildiyi kimi, mərkəzi bankların əksəriyyəti öz rəqəmsal valyutalarının istifadəsi və buraxılması konsepsiyası ilə məhdudlaşmırlar.
Mərkəzi bankların əksəriyyəti (> 80%) önümüzdəki 3 il ərzində mərkəzləşdirilmiş rəqəmsal valyutaların buraxılması imkanını “olduqca qeyri-mümkün” hesab edirlər. Orta müddətdə (sonrakı 6 il ərzində) qlobal qiymətli kağızların 60% -dən çoxu eyni gözləntilərə uyğundur.
Eyni zamanda, Beynəlxalq Hesablaşmalar Bankının hesabatında nağd pulun rolunun azaldılmasına dair bir açıqlama var:
“Mərkəzi bankların əksəriyyəti mərkəzləşdirilmiş rəqəmsal valyutalar üzrə tədqiqatlar aparırlar. Bir çox mərkəzi banklar konseptual qiymətləndirmələrdən eksperimental mərhələyə və imtahanların test variantlarına keçirlər, buna baxmayaraq, bu günə qədər yalnız məhdud sayda mərkəzi bank pilot mərhələsinə keçirlər.
Hazırkı mərhələdə mərkəzi bankların əksəriyyəti mərkəzləşdirilmiş rəqəmsal valyutaların buraxılması ilə bağlı başlıca çətinlikləri müəyyənləşdirmişdirlər, lakin eyni zamanda bu emissiyalardan əldə edilən faydaların xərclərdən daha artıq olduğundan əmin deyillər. Bu prosesdən açıq və aşkar faydalar görən mərkəzi banklar əsasən inkişaf etməkdə olan ölkələrin yurisdiksiyalarında cəmləşirlər.
Nağd pulun yaxın gələcəkdə əsas ödəniş metodu olma ehtimalı çox azdır. Bununla belə, bir çox insanlar bir və ya digər mərkəzi bank tərəfindən verilən rəqəmsal valyutanı istifadə etməzdən əvvəl gözləmək məcburiyyətində qalacaqlar. Buna baxmayaraq, mərkəzi banklar bu gözləntiləri doğrultmaq üçün əlindən gələni edirlər.”
