Türkiyə və “Deutsche Bank” AG, ölkənin Rusiya idxalından asılılığını azaldacaq mayeləşdirilmiş təbii qaz alışını maliyyələşdirmək üçün qabaqcıl 1 milyard avroluq ( hazırkı kursla: 1.1 mlrd. dollar) kredit üçün danışıqların son mərhələsindədir. Banker.az xəbər verir ki, bu barədə Bloomberg agentliyinə məlumatlı şəxs deyib.
BOTAŞ kimi tanınan dövlət boru kəməri operatoru “Boru Hatları ilə Petrol Tasima” AS pulu ABŞ istehsalçılarından və Avropadakı ticarətçilərdən LNG almaq üçün istifadə edəcək. Bu əməliyyat şirkətin LNG idxalı üçün ilk kreditini qeyd edir və BOTAŞ-a hazırda Rusiya və İranın üstünlük təşkil etdiyi tədarükləri diversifikasiya etməyə imkan verəcək oxşar sövdələşmələrə yol açır.
Müqavilənin son günlərdə imzalanması gözlənilən qaz qiymətlərindən əziyyət çəkən türk şirkəti üçün həlledici vaxta təsadüf edir. Türkiyə hökuməti BOTAŞ-a ilk rübdə onun fəaliyyətini davam etdirmək üçün 2021-ci ildə olduğundan daha çox pul köçürüb. Şirkət eyni zamanda Türkiyə Mərkəzi Bankından son beş ayda dövlət şirkətləri üçün 18 milyard dollarlıq xarici valyutanın ənböyük alıcısı olub və Türkiyənin xarici ehtiyatlarına təzyiqi artırıb.
Danışıqlar məxfi olduğu üçün adının açıqlanmasını istəməyən şəxslər, Türkiyənin Xəzinə və Maliyyə Nazirliyinin zəmanət verdiyi kreditin 5 ilə kimi uzun müddətə veriləcəyi və həcminin iki dəfə artırıla biləcəyi gözlənilir. Mövcud LNG qiymətləri ilə, maliyyələşdirmə təxminən 1 milyard kubmetr qaz əldə edə bilər ki, bu da Türkiyənin keçən ilki 61 mlrd. kub-metrdən çox istehlakının bir hissəsidir.
Boloomberg deyir ki, “Deutsche Bank”, BOTAŞ və Maliyyə Nazirliyi şərh verməkdən imtina edib.
Qərb maliyyə qurumları tərəfindən dəstəklənən maliyyə sövdələşmələri Türkiyəyə daha bahalı LNG alışlarını maliyyələşdirməyə kömək edəcək. Həmçinin Türkiyənin qaz ehtiyacının yarıdan çoxunu ödəyən Rusiyadan idxala olan asılılığı azaldacaq. Ankaradakı hökumət Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsindən bəri incə bir xətt keçərək, Moskvanı hədəf alan sanksiyalara qoşulmaqdan çəkinib. Amma Ukraynaya hərbi PUA-lar tədarük etməyə davam edib.
Təchizatçılar pandemiyadan sonrakı istehlak artımını qarşılamaq üçün mübarizə apardıqları və Ukraynanın işğalından sonra Türkiyənin enerji idxalı xərci daha da artdığı üçün BOTAŞ qlobal qaz qiymətlərindəki artımdan ağır zərər alıb.
“Lakin BOTAŞ artan xərcləri istehlakçılara ötürməkdə çətinlik çəkir, çünki səlahiyyətlilər həlledici seçki ilindən əvvəl son 20 ilin ən yüksək həddində inflyasiyanın qarşısını almağa çalışırlar”- deyə Bloomberg qeyd edir.
Agentliyə görə, BOTAŞ qazı yerli istehlakçılara dəyərinin 30%-nə satır.
