Qırğızıstanın parlamenti “Qırğızıstan Respublikasının dövlət dili haqqında” konstitusiya qanununu birinci oxunuşda qəbul edib.
90 deputatdan 75-i dövlət qurumlarının işgüzarlığında qırğız və rus dillərinin statusunu müəyyən edən qanunun lehinə səs verib.
Qanun qəbul olunarsa, dövlət orqanlarının işi, seçki və referendumların hazırlanması, məhkəmə prosesi və müdafiə, beynəlxalq müqavilələr, coğrafi adlar, notariat, eləcə də təhsil, elm, mədəniyyət və media (xüsusən televiziya və radio yayımında) qırğız dilinin istifadəsi məcburi olacaq. Eyni zamanda, bəzi hallarda rus dilinə tərcümə də təmin ediləcək.
2022-ci ilin sonunda bütün bu dəyişikliklərə çağırış Respublika Prezidenti Sadır Japarov tərəfindən səsləndirilib.
“Dövlət dilinin inkişafı dövlət idarələrinin fəaliyyətində əsas istiqamətlərdən birinə çevrilməlidir. Biz şərait yaratmalıyıq ki, ölkə vətəndaşları dövlət dilində sərbəst danışa və yaza bilsinlər. Respublikada 100-dən çox etnik qrupun nümayəndəsi yaşayır, dövlət dili birləşmənin əsasına çevrilməlidir”, – deyə o, qeyd edib.
Prezident bildirib ki, “qırğız dili varkən sənədləri rus dilində aparmaq düzgün deyil”.
Mövcud qaydalara görə, rus dilindən istifadə hər yerdə mümkündür. Qırğızıstan postsovet məkanında rus dilinin statusunun Konstitusiyada təsbit edildiyi azsaylı ölkələrdən biridir (bu barədə Qazaxıstan, Moldova və Tacikistanın Əsas Qanunlarında da qeyd olunur). Respublikada qırğız dilinə dövlət dili statusu verilir, rus dili rəsmi dil kimi tanınır. Üstəlik, yeni qanun layihəsi bu iki statusu təsdiqləyir – Japarovun sözlərinə görə, “rus dili rəsmi olaraq qalmalıdır”.
