Dünyanın ən böyük neft-qaz şirkətlərindən biri sayılan ABŞ-ın “ExxonMobil” şirkəti Azərbaycandakı aktivlərinin (“Azəri-Çıraq-Günəşli” (AÇG yataqlar bloku və Bakı-Tbilisi Ceyhan (BTC) neft boru kəməri) satış prosesini bərpa edib. Bununla bağlı olaraq şirkət bazarda marağın öyrənilməsi prosesinə başlayıb.
Bunu “Reuters”ə “ExxonMobil”in sözçüsü Culiya Kinq deyib.
Onun sözlərinə görə, “ExxonMobil” istehsal portfelini davamlı olaraq dəyərləndirir və “əgər digər şirkətlər bu aktivlərdə daha çox dəyər tapsalar, aktivlər satılacaq”. Şirkətin aktivlərinin satış prosesi “America Merrill Lynch” bankı tərəfindən idarə olunur.
Bazarda olan mənbələrin sözlərinə görə, bir sıra Asiya milli neft şirkətləri, o cümlədən Çinin “China National Offshore Oil Company”, Hindistanın ONGC və İndoneziyanın “Pertamina” şirkətləri müqaviləni əvvəlkindən daha aşağı qiymətə bağlamağı ümid edərək, son zamanlarda satılan aktivlər paketinə maraq göstərib. Bundan əlavə, mənbələr qeyd edir ki, “ExxonMobil”in aktivlərinin dəyəri “Chevron” şirkətinin 1,57 mlrd. ABŞ dollarına Macarıstanın MOL şirkətinə satdığı Azərbaycandakı aktivlərindən daha aşağı səviyyədə qiymətləndirilir.
Qeyd edək ki, “ExxonMobil” Xəzərin Azərbaycan sektorunda yerləşən “Azəri-Çiraq-Günəşli” neft-qaz yataqları blokunda 6,79%-lik paya, “BTC Co.”da isə 2,5%-lik paya malikdir.
Xatırladaq ki, AÇG-də pay bölgüsü bu nisbətdədir: BP – 30,37% (operator), AzACG(SOCAR) – 25,00%, “MOL” – 9,57%, “Inpex” – 9,31%, “Equinor” (keçmiş “Statoil”) – 7,27%, “ExxonMobil” – 6,79%, TPAO – 5,73%, “Itochu” – 3,65% və “ONGC Videsh Ltd.” (OVL) – 2,31%. Tərəflər arasında razılaşma 30 il müddətinə etibarlı idi (2024-cü ildə başa çatmalı idi). Buna baxmayaraq, 2017-ci il sentyabr ayının 14-də Azərbaycan hökuməti və SOCAR, beynəlxalq tərəfdaşlar şirkətlərlə birlikdə AÇG-nin birgə işlənməsi və Hasilatın Pay Bölgüsü haqqında dəyişdirilmiş və yenidən işlənmiş sazişi imzaladılar. AÇG-nin 2050-ci ilə qədər inkişafını əhatə edən yeni müqavilə əsrin ortalarınadək blokun inkişaf potensialını əhəmiyyətli dərəcədə artırmağa imkan yaradacaq.
