Debitor kimdir?

Debitor – mülki vəzifələri yerinə yetirməyi bacaran, müəssisə və ya təşkilata borcu olan fiziki və ya hüquqi şəxsdir. Bununla yanaşı, debitor dedikdə, kredit ilə əmtəə və ya xidmət alan şəxslər nəzərdə tutulur. Debitor borcu müəssisənin aktivi hesab olunur və tam həcmdə ödəniləndən sonra pula çevrilir.

Debitor və kreditor arasındakı münasibətlər

Borc öhdəliyi ödəmənin məcburi meyar olması lazım olan razılaşma əsasında yaranır. Bunda əlavə, müqavilə borcların ödənilməli olduğu müddətləri müəyyənləşdirir. Beləliklə, debitor və kreditor – eyni tənzimləmə mexanizmin iki tərəfidir. Həm debitor, həm də kreditor qismində bir neçə şəxs çıxış edə bilər. Eyni zamanda, borclular öhdəliklərin şərtlərini dəyişdirə və ya onlardan imtina edə bilməzlər.

Əgər debitor öhdəliklərini yerinə yetirirsə, kreditor bu icranı qəbul etməyə məcburdur. Əgər borclu müqavilə borclarını könüllü olaraq ödəmirsə, kreditor bununla bağlı məhkəməyə müraciət etmək hüququna malikdir. Kreditor borcalanın razılığı olmadan borcu üçüncü tərəfə verə bilər. Borclu, öz növbəsində, müqavilə və ya qanunvericilikdə onun üzərinə qoyulmuş öhdəlikləri yerinə yetirməli olduğunu göstərmədiyi təqdirdə bunu edə bilər.

Debitor borcları debet hesablarında əks olunur.

Debitor borcları necə nəzərə alınır

Qanunvericiliyə uyğun olaraq debitor borcları təsdiq edilməlidir. Debitor borclarının ödənilmə müddəti başa çatdıqda, onlar ya rezerv (ehtiyat), ya da maliyyə nəticələri hesabına silinirlər. Qeyd edək ki, debitor borclarının müddəti 3, və debitor qismində xarici şəxs olduğu halda 4 il təşkil edir. Ödənilməsi mümkün olmayan debitor borclar müvafiq sənədləşmə aparılandan sonra silinirlər.